جشن رویداد

چه جشن با شکوهی است این جشن بهار که پس از گذشت هزاران سال همچنان با شکوهی درخور در میان مردمان جا دارد. یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی و شاید کهن‌ترین جشن این سرزمین که ریشه در زیست بوم ما دارد و در هر دوره‌ای هماهنگ با اندیشه‌ها و آیین‌های همان دوره در میان مردم جای داشته است.

من ایرانی ام پس چهارشنبه سوری را ایرانی برگزار می کنم. در شاهنامه فردوسی پس از داستان گذر سیاوش از آتش آمده است: «سه روز اندر آن سور می در کشید». پریدن از آتش هم یادآور همان گذر سیاوش از آتش می‌باشد و شاید آمدن واژه «سور» در این ابیات و همچنین پریدن از روی آتش بی ارتباط با چهارشنبه سوری نباشد. لازم به ذکر است که آشنایی ایرانی فرهنگان با روزهای هفته مربوط به دوران پس از اسلام نیست بلکه پیش از اسلام هم ایرانیان آشنایی داشتند...

شادباش جشن سپندارمذگان (روز عشق ایرانی): پنجم اسفند، جشن سپندارمذگان و روز عشق‌های پاک است. سپندارمذگان از جشن‌های باستانی ایرانی است که در گرامیداشت عشق پاک میان زن و شوهر برگزار می‌شود.

پاییز را می‌توان فصل «مهر» دانست. روزهای نخستین این فصل زیبا همراه با جشن مهرگان است و جالب آنکه پایان این فصل هم با «مهر» در ارتباط می‌باشد. هرچند درباره شب یلدا تعبیرهای گوناگونی بیان می‌شود. اما از گفته‌ها بر می‌آید که این شب با مهر و مهربانی پیوند تنگاتنگ دارد.

۹ آذر : جشن آذرگان، ١۶ آذر: روز دانشجو، ۲١ آذر: رهایی آذربایجان، ۳۰ آذر: شب چله (شب یلدا)

روزگاری اینجا سرزمین مهر بود ولی افسوس... جشن مهرگان یکی از یادگارهای ارزشمند دوران باستان است و تا حد نوروز در میان ایرانیان ارزش داشته است. جشن مهرگان مانند نوروز در هر دوره‌ای متناسب با اندیشه‌ها و آیین‌های همان دوره در میان مردم جای داشته است. از همین رو گفته‌ها، داستان‌ها و پندارهای فراوانی درباره آن وجود دارد.

جشن تیرگان پیوند عمیقی با داستان اساطیری آرش کمانگیر دارد که نمایانگر فرهنگ فداکاری در راه میهن از هزاران سال پیش در ایران‌زمین است. بر اساس اسطوره‌ها، آرش کمانگیر با آنکه می‌دانست پس از انداختن تیر، جان می‌دهد، ولی برای مردم چنان کرد و تمام جان خود را در تیر گذاشت. داستان آرش را باید اسطوره میهن پرستی و مردم دوستی دانست.

جشن سده از جشن‌های بزرگ ایرانی بوده است که همانند نوروز و مهرگان سخنان فراوانی درباره آن گفته‌اند. مشهورترین داستانی که درباره سده گفته‌اند، پیدایش آتش توسط هوشنگ است. جشن سده را می‌توان جشن پیروزی نور بر تاریکی دانست که در فرهنگ ایرانی بارها به آن توجه شده است.

همواره در جشن‌های ایرانی، امید به رهایی از تاریکی و سرما پررنگ بوده است ولی در جشن‌های بهمن ماه این موضوع پررنگ‌تر است و به انسان باستانی نوید آمدن روزهای سبز و پر نور را می‌داده است. در این نوشتار به صورت خلاصه جشن‌ها و روزهای ارزشمند بهمن ماه را معرفی می‌کنیم.

8 مهر: بزرگداشت مولانا، 16 (10) مهر: جشن مهرگان، 20 مهر: بزرگداشت حافظ، 21 مهر : پیروزی کاوه و فریدون بر ضحاک، 28 مهر: زاد روز ستار خان

۱ شهریور: بزرگداشت پورسینا، روز پزشک، ۴ شهریور: جشن شهریورگان، ۴ شهریور: زادروز کوروش بزرگ [؟]، ۵ شهریور: بزرگداشت زکریای رازی، روز داروساز، ۱۳ شهریور: بزرگداشت ابوریحان بیرونی، ۲۷ شهریور: بزرگداشت شهریار، روز شعر و ادب پارسی، ۳۱ شهریور: آغاز هفته دفاع مقدس

۷ امرداد: جشن امردادگان، ۸ امرداد: بزرگداشت سهروردی، ۱۰ امرداد: جشن چله تابستان، ۱۴ امرداد: صدور فرمان مشروطیت، ۱۸ امرداد: جشن بامی خواره

۱ اردیبهشت: بزرگداشت سعدی، ۳ اردیبهشت: جشن اردیبهشتگان، ۱۰ اردیبهشت: روز ملی خلیج فارس، ۱۵ اردیبهشت: گاهنبار میدیوزرم، ۲۵ اردیبهشت: بزرگداشت فردوسی، ۲۸ اردیبهشت: بزرگداشت خیام

١ دی: نخستین جشن دیگان: خُرم روز (روز برادری و خواهری)، ۳ دی: آغاز رسیدگی کوروش بزرگ به پرستشگاه‌های بابل، ۵ دی: سالروز درگذشت زرتشت، ٨ دی: دومین جشن دیگان، ١۴ دی: سیرسور، ١۵ دی: سومین جشن دیگان – جشن تبیکان، ١۶ دی: جشن درامزینان، ١۷ دی: سالروز درگذشت بابک خردمدین، ۲۰ دی: سالروز درگذشت امیرکبیر، ٢٣ دی: چهارمین جشن دیگان

شاخاب پارس افزون بر ارزش‌های زیست بومی، گردشگری و … برای میهن و کشور ما بسیار سودمند است. این بخش راهبردی (منطقه استراتژیک) که یکی از برجسته‌ترین بخش‌های فراهم کردن نفت جهان به شمار می‌آید، نموداری از فرهنگ کهن ماست و در ایمنی مرزهای ما سرنوشت ساز است.

ایرانیان پس از دوازده روز از نوروز که به یاد دوازده ماه از سال است، روز سیزدهم که روز فرخنده‌ای است به در و دشت و بوستان می‌روند و شادی می‌کنند و در حقیقت با این کار دوره جشن‌های نوروزی را به پایان می‌رسانند.

در بن‌مایه‌های کهن سخن از هفت روییدنی آمده است و بی گمان سفره هفت سین ریشه در همان آیین دارد. آشکارترین اشاره به ریشه سفره هفت سین را در آثارالباقیه ابوریحان بیرونی می‌توان یافت. داستانی که ابوریحان بیرونی از نوشته‌های زادویه می‌آورد و درباره پیروزی جمشید بر اهریمن است و ذکر می‌شود از آن پیروزی تا کنون ایرانیان هفت روییدنی در هفت استوانه می‌کارند.

جشن سپندارمذگان برای بانوان هم نکات ویژه‌ای دارد و به بانوان، همسردوستی و پارسایی را یادآوری می‌کند. بنابراین ما در این جشن شاهد یک درک متقابل هستیم؛ یعنی هم مردان باید زنان را درک کنند و هم زنان باید مردان را درک کنند که بسیار ارزنده و شایسته است.

ششم فروردین، زادروز گرانمایه پیامبر ایرانی، اشو زرتشت سپیتمان، پیام آور اهورایی راستی و روشنایی است که یکی از مناسبت های مهم جشن بزرگ «هفدرو» یا «نوروز بزرگ» در این روز است.

گرچه با توجه به تحولات گاهشماری خورشیدی، یافتن تاریخ دقیق زادروز فردوسی دشوار است، اما یکم بهمن ماه کنونی هم یادگاری از فردوسی و زادروز او می باشد.

همواره ایرانیان، در گاهشماری های گوناگون، روز نخست دی ماه را گرامی می داشتند به طوری که در شاهنامه فردوسی هم به این موضوع اشاره شده است

از جشن‌های مهم ایران باستان که بسیار شکوهمند برگزار می‌گردید جشن مهرگان بوده است. شاید بتوان گفت این جشن قدمتی به اندازه ایزد میترا دارد و چه بسی مهرگان بزرگ ترین جشن پیروان آیین میترا بوده است.

شاید نوشتارها و پیام‌هایی دیده باشید که درباره روز برادر و خواهر در ایران باستان سخن می‌گویند؛ در واقع این روز برداشتی از خُرم روز (یکم دی ماه) و روز بعد از شب یلدا می‌باشد.

نهم آذر که آذر روز نام دارد متعلق به آذر (آتش) می‌باشد. به طور کلی آتش نزد ایرانیان بسیار ارزشمند بوده و یکی از عناصر چهارگانه بوده است. ایرانیان باستان دیدگاه نیکی به آتش داشتند و همواره این عنصر شگفت انگیز طبیعت را ستایش می‌کردند.

شاید مهم ترین موضوع این جشن گرامیداشت آب است که در میان ایرانیان باستان از ارزش زیادی برخوردار بوده و آنرا مقدس می‌شمردند. مورخان یونانی نوشته اند که ایرانیان در آب جاری خود را شستشو نمی کردند و به عبارتی آب را آلوده نمی کردند. همین موارد از متون کهن ایرانی هم برداشت می شود. ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه می نویسد: آبانماه روز دهم آن روز آبان‌ماه است و آن عیدى است که براى توافق دو نام آبانگان گویند...

۷ آبان : بزرگداشت کوروش بزرگ، ١۰ آبان : جشن آبانگان، ۱۶ آبان: زادروز ملک الشعرای بهار، ۲۱ آبان: زادروز نیما یوشیج، ۲۴ آبان: روز کتاب و کتاب‌خوانی

چله تموز، ۱ تیر: جشن آب پاشونک، ۶ تیر: جشن نیلوفر، ۱۳ تیر (١۰ تیر): جشن تیرگان، ۱۵ تیر: جشن خام خواری... ایرانیان همواره رویکرد مثبتی به طبیعت داشتند و پدیده های طبیعی را گرامی می‌داشتند...