تاریخ و فرهنگ ایران زمین

نوشتارهای اشکان دهقان

نقدی بر دیدگاه‌های آخرالزمانی مسیحیان انجیلی درباره ایران
نقدی بر دیدگاه‌های آخرالزمانی مسیحیان انجیلی درباره ایران

برخی از مسیحیان انجیلی و همچنین صهیونیست‌های مسیحی صراحتا بیان کردند که جنگ ایران و اسرائیل مرتبط با پیش‌گویی حزقیال است. از طرفی برخی از آنها معتقدند ایران در آخرالزمان به شکوه تمدنی باز می‌گردد. هم متون پیش‌گویانه و هم برداشت‌هایی که امروز از آنها می‌شود، نشان دهنده دانش اندک درباره تمدن‌های باستانی است. نمی‌توان پس از چند هزار سال، خواب‌ها را با وقایع امروز تطبیق داد! بنابراین چنین نتیجه گیری‌هایی بیشتر شبیه به خرافات است.

جشن های باستانی تیرماه
جشن های باستانی تیرماه

تیرماه یکی از ماه‌های مهم در گاهشماری ایرانی است. علاوه بر آنکه این ماه آغاز تابستان است و در جوامع کشاورزی آغاز تابستان مهم بوده است، یکی از جشن‌های بزرگ ایرانی یعنی جشن تیرگان هم در این ماه وجود دارد. جشن تیرگان پیوند عمیقی با اسطوره آرش کمانگیر دارد که نمایانگر فرهنگ فداکاری در راه میهن از هزاران سال پیش در ایران‌زمین می‌باشد. در ادامه به بررسی جشن‌های تیر ماه می پردازیم.

رنگ و مشخصات درفش کاویانی
رنگ و مشخصات درفش کاویانی

از آنجایی که درفش کاویانی ریشه در اسطوره‌های ایرانی دارد، در طول تاریخ با مشخصات گوناگونی تلاش کردند درفشی شبیه به آن چیزی که در داستان‌ها آمده به وجود بیاورند. نشان‌هایی مانند اختر کاویان در دوران هخامنشیان بسیار مورد توجه بوده است که گویا هنر آن برگرفته از تمدن‌های هزاره‌های پیش از میلاد، مانند تمدن شهر سوخته بوده است. در شاهنامه بارها از درفش کاویانی با عنوان درفش بنفش یاد شده است و در تاریخ طبری ذکر شده است که درفش کاویانی در دوران ساسانیان اندازه‌ای بزرگ داشته است.

آیا در شاهنامه از پرچم شیر و خورشید یاد شده است؟
آیا در شاهنامه از پرچم شیر و خورشید یاد شده است؟

در شاهنامه هیچ جا از درفشی که نشان شیر و خورشید در کنار هم و در یک درفش آمده باشد، سخنی نیست. درفش‌های غیر از درفش کاویانی، درفش‌های سپاهیان و بزرگان بوده‌اند و جایگاه میهنی نداشتند و به صورت مداوم از آنها یاد نمی‌شود. اگر تصور کنیم درفشی با نشان شیر و خورشید، که خورشید آن با چهره انسانی ترسیم شده و شیر آن شمشیری به دست دارد، در داستان‌های شاهنامه آمده است، کاملا نادرست می‌باشد.

نگاهی به نوشته‌های کتزیاس
نگاهی به نوشته‌های کتزیاس

بسیاری از نوشته‌های کتزیاس به دست ما نرسیده است. خلاصه‌ای از نوشته‌های کتزیاس به همراه اشاره‌های دیگر مورخان به نوشته‌های وی موجود است. با توجه به همین نوشته‌ها، آشکارا و به راحتی و با استناد به گفته‌های مورخان باستان و نیز اسناد و کتیبه‌های مکشوفه هخامنشی، بابلی و… می‌توان گفت که کتزیاس در گفتن روایات نادرست تبحر داشته و افسانه‌سازی او کاملا آشکار است.

نقدی بر نوشته داندامایف درباره کوروپدیا و انتقال قدرت به کوروش بزرگ
نقدی بر نوشته داندامایف درباره کوروپدیا و انتقال قدرت به کوروش بزرگ

با وجود آنکه داندامایف از پژوهشگران برجسته است ولی نقدهای قابل توجهی به نوشته‌های داندامایف وارد شده است. داندامایف در جایی استناد دقیقی به کوروپدیا نمی‌کند و نوشته است که بر اساس کوروپدیا کوروش بر ژنرال‌ها و شاه ماد پیروز شده است!! سوال آنجاست که چرا داندامایف باید به نوشته‌هایی اشاره کند و استناد دقیقی ارائه ندهد؟! حتی نوشته‌های کوروپدیا را طوری دیگر القا کند؟!

نقدی بر گفتگوی حسن شایگان با خبرگزاری مهر
نقدی بر گفتگوی حسن شایگان با خبرگزاری مهر

گفتگوی حسن شایگان با خبرگزاری مهر، هنوز توسط رسانه‌های جریان ایران‌ستیز به ویژه رسانه‌هایی با گرایش چپ افراطی، تجزیه‌طلبان قوم‌گرا و افراطی‌های به ظاهر مذهبی بازنشر می‌شود! چندی از هم میهنان بارها از ما درخواست کردند که پاسخی آماده کنیم چراکه بازنشر گفته‌های او فراوان شده است. از این روی تصمیم گرفتیم نوشتاری آماده کنیم.

آیا آثار افلاطون درباره تربیت هخامنشیان تناقض دارند؟
آیا آثار افلاطون درباره تربیت هخامنشیان تناقض دارند؟

نوشته‌های افلاطون درباره یک دوره زمانی نیست بلکه درباره دوره‌های مختلف است. این در حالی است که نوشته‌های افلاطون از زبان مرد آتنی درباره شیوه تربیت کوروش و کمبوجیه با حدس و گمان گفته می‌شود ولی آنچه از زبان سقراط درباره نظام آموزشی شاهزادگان هخامنشی درباره اردشیر و... گفته می‌شود با قطعیت همراه است. گفته‌های مرد آتنی درباره تربیت کمبوجیه بیشتر از آنکه جنبه تاریخی داشته باشد، جنبه اخلاقی و فلسفی دارد‌.

پاسخ به ادعاهای نادرست وبلاگ مکتب رئالیسم درباره دانشمندان ایران باستان
پاسخ به ادعاهای نادرست وبلاگ مکتب رئالیسم درباره دانشمندان ایران باستان

مطالب مختلف درباره دانشمندان ایران باستان و در پاسخ به جریان ایران‌ستیز در پایگاه خِرَدگان منتشر شده است. نویسنده محترم وبلاگ مکتب رئالیسم خیلی ساده می‌تواند پاسخ‌های خود را در آن نوشته‌ها پیدا کند. برای آنکه موضوع روشن شود، تصمیم گرفتیم یک نوشتار در پاسخ به مطلب وبلاگ مکتب رئالیسم آماده کنیم و پیوند دیگر نوشته‌های مرتبط پایگاه خردگان را در این مطلب قرار دهیم.

وضعیت وبلاگ مکتب رئالیسم: سرگردانی و ضعف تاریخ‌پژوهی
وضعیت وبلاگ مکتب رئالیسم: سرگردانی و ضعف تاریخ‌پژوهی

به نظر می‌رسد نویسنده وبلاگ مکتب رئالیسم قصد جوسازی علیه پایگاه خِرَدگان دارد. وقتی پاسخ تاریخ‌پژوهانه ندارد شروع به جوسازی علیه نویسنده‌های پایگاه خِرَدگان می‌کند و ادعاهای دروغین را مطرح می‌کند. در نوشته‌های وبلاگ مکتب رئالیسم ضعف آشکار تاریخ پژوهی دیده می‌شود و نویسنده محترم گفته‌های تحریف‌گران و ایران‌ستیزان را تکرار کرده است.

نقدی بر سخنان مهرداد ملک‌زاده درباره کوروش بزرگ
نقدی بر سخنان مهرداد ملک‌زاده درباره کوروش بزرگ

چندی پیش مهرداد ملک‌زاده در یک نشست خانه اندیشمندان، درباره کوروش بزرگ سخن گفت و فایل تقطیع شده آن در فضای مجازی دست به دست می‌شود و با سوء استفاده ایران‌ستیزان همراه بود. رویکرد کلی ملک‌زاده در این سخنان کاملا متفاوت از رویکردهای پیشین و پسین او بوده است. اصولا ملک‌زاده کسی است که همواره از هخامنشیان و کوروش بزرگ دفاع کرده است ولی در این فایل صوتی رویکرد متفاوتی دیده می‌شود!

آیا کوروش باعث نابودی تمدن بابل شده است؟
آیا کوروش باعث نابودی تمدن بابل شده است؟

در هیچ منبعی از نابودی تمدن بابل به دست کوروش بزرگ سخنی به میان نیامده است. شواهد و منابعی وجود دارند که حاکی از ادامه شکوه تمدنی در بابل می‌باشند. کوروش بزرگ حتی پس از فتح بابل بسیاری از مقامات اداری و حکومتی را در جایشان ابقا کرد. آبادانی و رسیدگی به پرستشگاه‌ها در استوانه کوروش بزرگ بیان شده و با استقبال بابلیان هم همراه بوده است.

مرگ کوروش بزرگ
مرگ کوروش بزرگ

وجود آرامگاه کوروش بزرگ نشان می‌دهد برنامه ریزی خاصی برای ساخت آن صورت گرفته بود و کوروش بزرگ خود را چندان از مرگ دور نمی‌دید. از این روی روایت‌ها درباره مرگ طبیعی کوروش بزرگ در دوران سالخوردگی، قابل تأمل می‌شود. یک داستان افسانه‌ای از هرودوت درباره مرگ کوروش وجود دارد که آشکارا خلاف شواهد تاریخی است. اینکه امروز آرامگاه کوروش بزرگ در پاسارگاد وجود دارد دلیل روشنی بر رد نوشته هرودوت است.

دوست داران کوروش پاسخ می‌دهند
دوست داران کوروش پاسخ می‌دهند

در سالهای پیش متن‌هایی به صورت سازماندهی شده در فضای مجازی گسترش می‌یافت و مشخص بود گروهی به صورت مداوم مشغول ایجاد متن‌هایی با درون‌مایه مشترک ولی با ادبیات و جمله‌بندی متفاوت بودند. برای مثال متنی با عنوان «ناگفته‌های کوروش پرست‌ها» در رسانه‌هایی با گرایش‌های خاص در فضای مجازی دست به دست می‌شد. متاسفانه هنوز هم در گوشه و کنار چنین گفته‌هایی را می‌شنویم. 

پارس به کجا اشاره داشته است؟!
پارس به کجا اشاره داشته است؟!

در روزگار باستان و پساباستان پادشاهی «پارس» یا «فارس» معادل شاهنشاهی هخامنشیان، شاهنشاهی ساسانیان، شاهنشاهی کیانیان و... بوده است. البته این موضوع ریشه در گفته‌های رومیان و عرب‌ها (پیش از آن یونانیان) داشت و ساسانیان به کشور خود «ایران» می‌گفتند. برخی تلاش می‌کنند هرآنچه مردمان امروز را با آن پهنه کهن فرهنگی پیوند می‌زند از میان بردارند و شاید به دنبال زدودن یک نام و نشان فرهنگی و باستانی هستند!

تحریف پوریم و سیزده‌به‌در، توسط ایران‌ستیزان و یهودستیزان
تحریف پوریم و سیزده‌به‌در، توسط ایران‌ستیزان و یهودستیزان

داستان‌های تحریف شده‌ای از پوریم توسط یهودستیزان ترویج می‌شود. این تحریف‌ها بر کشته شدن اقوام بی گناه ایرانی توسط یهودیان تاکید دارند. چنین داستانی با این ساختار در هیچ منبع تاریخی وجود ندارد. ابتدا ایران‌ستیزانی مانند ناصر پورپیرار شروع به تحریف افسانه استر کردند و سپس حسن عباسی و علی‌اکبر رائفی‌پور (با ظاهری مذهبی) داستانی جدید به وجود آوردند. این سخنان توسط مشرق نیوز، خبرگزاری تسنیم و... ترویج شد.

ایمان سلیمانی امیری و دروغ‌پردازی علیه هخامنشیان
ایمان سلیمانی امیری و دروغ‌پردازی علیه هخامنشیان

در گفته‌های سلیمانی امیری تناقض وجود دارد و گویا او گفته‌ها و استدلال‌های پیشین خود را فراموش کرده است. سلیمانی امیری یا اصلا با منابع آشنا نبوده است یا با غرض ورزی، بخش‌های دلخواه را گزینش کرده است! ایشان گاهی به ترجمه‌ها و فرضیه‌های قدیمی استناد می‌کند که نشان دهنده کم سوادی و به‌روز نبودن ایشان در حوزه تاریخ ایران باستان است. چطور این افراد که تا این حد از فضای پژوهش دوران هخامنشیان دور هستند، به خود اجازه می‌دهند درباره آن دوران اظهار نظر کنند؟!

شیر و شمشیر و خورشید نماد «اسد الله الغالب» و امام علی
شیر و شمشیر و خورشید نماد «اسد الله الغالب» و امام علی

نشان شیر و خورشید نخستین بار در دوران صفویان وارد پرچم ایران شد. در دوران قاجار آشکارا رویکرد شیعی به نشان شیر و خورشید وجود داشته است و شمشیر به دست شیر افزوده شد. در سکه‌ها، نوشته «اسد الله الغالب» (لقب امام علی) دیده می‌شود. هیچ کدام از نشان‌های باستانی را با قاطعیت نمی‌توان «شیر و خورشید» دانست و نشان‌های شبیه به شیر و خورشید، اصلا جنبه ملی نداشتند بلکه جنبه نجومی و مذهبی داشتند.

آیا زبان فارسی ریشه در تاجیکستان و افغانستان داشته است؟!
آیا زبان فارسی ریشه در تاجیکستان و افغانستان داشته است؟!

زبان پارسی یا دری زبان تمدن ایرانی است و این زبان محدود به یک قوم نبوده است. از شرق تا غرب جهان ایرانی در پیشرفت و گسترش آن نقش داشته‌اند. نواحی شرقی دارای زبان‌های ویژه و محلی بودند (سُغدی، بلخی، خوارزمی و...). بر اساس منابع، دری اشاره به دربار پادشاهان ساسانی داشته است و دستاوردهای پایتخت‌ها برآمده از تلاش سرتاسر یک تمدن است. البته بزرگان خراسان نقش پررنگ و شگفت‌آوری در پیشرفت زبان و شعر پارسی داشتند. 

منابع و شواهد درباره کتاب سوزی خلفا در ایران
منابع و شواهد درباره کتاب سوزی خلفا در ایران

علاوه بر نوشته‌های روشن منابع درباره کتاب‌سوزی، روایات فراوانی از ویرانی شهرها توسط سپاهیان خلفا وجود دارد. وقتی یک شهر به کلی ویران می‌شد،‌ کتاب‌هایش هم از بین می‌رفتند. به راستی کتابخانه سارویه، گنج شایگان و… چه شدند؟! ترجمه کتاب‌های ایرانی به زبان‌های دیگر مانند زبان سریانی باقی مانده ولی اصل پهلوی کتاب‌ها به دست ما نرسیده است. نابودی‌ها صرفا در وقت حمله سپاهیان خلفا نبود بلکه طی دهه‌ها در دوران سلطه خلفا بر ایران رخ داد.

برگه پسین
به کار گیری یا روگرفت از نوشته‌های این پایگاه تنها پس از پذیرش قوانین پایگاه امکان پذیر است: قوانین پایگاه خِرَدگان
توسعه نرم افزاری: مجید خالقیان
اشکان دهقان