3 شهریور 1404چهارم شهریور به عنوان زادروز کوروش بزرگ منبع درستی ندارد. هفتم آبان هم روز ورود صلح جویانه کوروش بزرگ به بابل می‌باشد و زادروز کوروش بزرگ نیست. چهارم شهریور همزمان با جشن شهریورگان را می‌توان روز گرامیداشت پادشاهان خوشنام دانست. بنابراین یاد کردن از کوروش بزرگ در چهارم شهریور می‌تواند یکی از کارهای ارزشمند در این جشن باستانی باشد ولی نه آنکه چهارم شهریور را زادروز کوروش بزرگ بدانیم.
زادروز پادشاه خوشنامی چون کوروش بزرگ می‌تواند برای همه دوستداران تاریخ و فرهنگ ایرانی روزی ارزشمند باشد و طبیعی است که بسیاری از هم میهنان به دنبال روزی برای گرامیداشت زادروز کوروش بزرگ هستند.
ولی شوربختانه درباره تاریخ تولد کوروش بزرگ، اطلاعاتی نداریم و اساسا درباره هیچ کدام از پادشاهان آن دوران چنین اطلاعاتی نداریم.
با این حال روزهای معتبر مانند ۲۰ مهر و ۷ آبان روزهای ارزشمند به جا مانده از دوران کوروش بزرگ هستند و همچنین جشن باستانی شهریورگان (۴ شهریور) یادبودی از پادشاهان خوشنام ایرانی است که در ادامه توضیح می‌دهیم.
در سالهای اخیر روز چهارم شهریور به عنوان زادروز کوروش بزرگ مطرح شده است که باید گفت این تاریخ به عنوان تاریخ تولد کوروش بزرگ منبع درستی ندارد.
با این حال چهارم شهریور که مصادف با جشن باستانی شهریورگان می‌باشد، از دیرباز زمانی بوده برای گرامیداشت پادشاهان و فرمانروایان خوشنام که کارهای نیکو کرده‌اند.
شهریور به معنای پادشاهی آرزوشده است، بنابراین یاد کردن از کوروش بزرگ در چهارم شهریور می‌تواند یکی از کارهای ارزشمند در این جشن باستانی باشد ولی نه آنکه چهارم شهریور را زادروز کوروش بزرگ بدانیم.
در متون کهن (مانند دینکرد) هنگام سخن درباره شهریور می‌بینیم، پادشاهانی که در نگهداری و گردآوری اوستا، فعال بودند، ستایش می‌شوند. پادشاهانی مانند گشتاسپ، بلاش اشکانی، اردشیر پاپکان و…
دانش بیشتر:
جشن شهریورگان، یادبودی از پادشاهان خوشنام ایران‌زمین
نمی‌دانیم نخستین بار چه کسی بود که از چهارم شهریور با عنوان زادروز کوروش بزرگ یاد کرد، ولی معمولا برای اثبات این موضوع به زادروز داراب (پادشاه کیانی در شاهنامه) اشاره می‌کنند و اعتقاد دارند داراب با هخامنشیان آمیختگی‌هایی دارد.
ما در هیچ منبعی چیزی درباره اینکه چهارم شهریور زادروز داراب باشد، پیدا نکردیم. تنها درباره روز تاجگذاری داراب در شاهنامه اینچنین آمده است:
به شهریور بهمن از بامداد
جهاندار داراب را بار داد
که این هم اشاره به شهریور روز از بهمن ماه، یعنی چهارم بهمن ماه دارد.
نام داراب بیشتر یادآور داریوش است و شخصیت‌هایی مانند داراب و دارا در داستان‌های ایرانی، به نظر آمیختگی‌هایی با چند شاهنشاه هخامنشی (با نام شاهی داریوش) دارند. در داستان‌های شاهنامه، کیخسرو بیشترین آمیختگی را با کوروش بزرگ دارد (1).
برای دانش بیشتر نگاه کنید به:
در سالهای پیشین برخی از هم میهنان گرامی می‌پنداشتند که روز هفتم آبان، زادروز کوروش بزرگ است؛ در صورتی که هفتم آبان در واقع روز ورود صلح جویانه کوروش بزرگ به بابل می‌باشد.
بر اساس یک کتیبه باستانی معتبر که «رویدادنامه نبونئید» نام گرفته است، روز سوم ماه Arahsamna بابلی، کوروش بزرگ پس از ورود به شهر، با استقبال با شکوه مردم روبرو شد (رویدادنامه نبونئید، ستون ۳، بند ۱۸ و ۱۹).
این روز مصادف با ۲۹ اکتبر سال ۵۳۹ پیش از میلاد می‌باشد و ۲۹ اکتبر برابر هفتم آبان (در برخی از سالها هشتم آبان) است.
سپاهیان ایرانی در روز 20 مهر، شهر را بدون جنگ فتح کرده بودند و خود کوروش بزرگ در هفتم آبان وارد بابل شد.
برای دانش بیشتر نگاه کنید به:
سند روز کوروش بزرگ (هفتم آبان) چیست؟
۲۰ مهر سالروز فتح بدون جنگ بابل توسط سپاهیان ایرانی
با آگاهی رسانی تلاشگران فرهنگی، این روزها کمتر می‌شنویم که هفتم آبان را به عنوان زادروز کوروش بزرگ گرامی بدارند و بیشتر با عنوان روز کوروش بزرگ گرامی شناخته می‌شود.
روز معتبر و مستند برای بزرگداشت کوروش بزرگ همانا هفتم آبان است و این روز را می‌توان نقطه عطفی در تاریخ بشر دانست.
نگاه کنید به:
فتح آرام بابل توسط کوروش، نقطه عطفی در تاریخ بشر
پانویس:
۱- اگر هم تاریخ تولد کیخسرو در داستان‌ها آمده باشد، منبع دقیق و قطعی نیست که همان روز، زادروز کوروش بزرگ باشد. همچنین اگر در داستان‌ها چهارم شهریور زادروز داراب باشد، باز هم چیزی درباره زادروز کوروش بزرگ اثبات نمی‌شود.
