تاریخ و فرهنگ ایران زمین

سامان بختیار

پژوهشگر تاریخ، بیشتر پژوهش‌ها درباره تاریخ معاصر ایران

اطلاعات تماس:

- sambakhtiyar@gmail.com

سازندگان پاسارگاد و تخت جمشید چه کسانی بودند؟

سازندگان پاسارگاد و تخت جمشید چه کسانی بودند؟

برخلاف آن چیزی که مخالفان هخامنشیان تبلیغ می‌کنند و می‌گویند که همه هنر و معماری هخامنشیان از بیگانگان گرفته شده، ولی واقعیت خلاف آن است. تردیدی نیست که اقوام ایرانی بیشترین نقش را در ساختن پارسه (تخت جمشید) داشتند هرچند از توانمندی اقوام غیر ایرانی ساکن در شاهنشاهی بزرگ هخامنشی هم بهره برده‌اند. الهام گیری از معماری‌های مختلف رایج در شاهنشاهی، معماری ویژه‌ای را پدید آورد که البته نمایانگر احترام به هنر اقوام گوناگون است.

پردیس‌ها و چهارباغ‌ها در ایران باستان

پردیس‌ها و چهارباغ‌ها در ایران باستان

پردیس‌ها و چهارباغ‌ها از بزرگ‌ترین ابداعات ایرانیان است که ریشه در دوران هخامنشیان دارد و تاثیرات شگرفی در باغسازی‌های شرق و غرب دنیا گذاشته است. چنین می‌نماید پردیس‌های هخامنشیان و کوروش بزرگ بر دیدگاه بشر به بهشت تاثیر گذاشت تا جایی که بهشت در اساطیر اقوام گوناگون مانند پردیس‌های ایرانی ترسیم شده است.

سپندارمذگان جشن زن و شوهری

سپندارمذگان جشن زن و شوهری

سپندارمذگان با مناسبت‌های مشابه تفاوت‌هایی دارد به طوری که این جشن ایرانی به صورت ویژه با روابط زن و شوهر ارتباط دارد. همانطور که اشاره شد سپندارمذ نگهبان زنان همسر دوست و پارسا است. در سپندارمذگان نگاه ویژه یه زنان متاهل وجود دارد و در این روز شوهر باید توجه ویژه به همسرش داشته باشد. بنابراین سپندارمذگان را باید جشن زن و شوهری نامید.

آیا مصدق قیام مردم تنگستان علیه انگلیس را سرکوب کرد؟!

آیا مصدق قیام مردم تنگستان علیه انگلیس را سرکوب کرد؟!

قیام‌های مردمی و خیانت والی فارسی مربوط به سال ۱۲۹۳ بوده و دکتر مصدق در ۱۲۹۹ استاندار فارس شد! پس سرکوب قیام‌ها ربطی به دکتر مصدق نداشته است. البته مصدق در هنگام نفوذ خود برخی از راهزنان محلی که می‌توانستند از هر قومی باشند را سرکوب کرده و تنگستان را امن کرده است.

نبرد حران

نبرد حران

نبرد حران یا نبرد کارِه، در منطقه‌ای در شمال میان‌رودان (بین‌النهرین) سپاه اشکانیان (پارت‌ها) و روم رخ داد. در ۶ می (۱۶ اردیبهشت) سال ۵۳ پیش از میلاد، سپاه کراسوس سردار رومی، با سپاه سورنا سرداران اشکانی درگرفت و در ۱۹ خرداد (۹ ژوئن) چنین سالی پس از یک نبرد خونین، سپاه روم کاملاً شکست خورد و کراسوس کشته شد…

از اولین روزنامه ایران تا روزنامه وقایع اتفاقیه

از اولین روزنامه ایران تا روزنامه وقایع اتفاقیه

بنیانگذار روزنامه در ایران میرزا صالح شیراز است. از شاگردانی بود که در زمان عباس میرزا برای تحصیل علوم جدید به انگلستان رفت. ضمنا به ذوق خود فن چاپ را آموخت، و از جمله کسانی است که در ایران مطبعه سنگی را تأسیس نمود.

تقابل ایل سنجابی با سیاست های انگلیس در غرب ایران

تقابل ایل سنجابی با سیاست های انگلیس در غرب ایران

ایل سنجابی از ایلات کرد غرب ایران هستند که در جریان جنگ جهانی اول، به حمایت از دولت موقت ملی نظام‌السلطنه و ملی‌گرایان همراه وی برخاستند و ضمن اعلامِ مخالفت با حضور و فعالیت سپاهیان دولت‌های انگلیس و روس، با نیروهای آلمانی و عثمانی همراه شدند.

کودتای سرخ و آغاز شکست داخلی نهضت جنگل

کودتای سرخ و آغاز شکست داخلی نهضت جنگل

میرزا کوچک خان که به «میهن گرایی» و «دین»‌ باور داشت و تنها مانع بر انقلاب کمونیستی بود. میرزا کوچک خان بر آن باور بود که با آرامش زمینه‌ی دگرگونی‌ها را پدید آورد و تندروهای دلبسته به کمونیسم بر آن بودند که آرامش را کنار نهاده و به تندی زمینه‌های دگرگونی در گیلان و سپس ایران را فراهم کنند.

نسل کشی ارامنه

نسل کشی ارامنه

نسل کشی ارامنه یکی از مهم ترین وقایع قرن بیستم است که همزمان با جنگ جهانی اول در دولت عثمانی اتفاق افتاد. در جنگ جهانی اول دولت عثمانی هم پیمان متحدین ، با ایشان پیمان بسته بود که در صورت وقوع جنگ دست روسیه را از منطقه قفقاز کوتاه کند و از این طریق فشار بر جبهه آلمان و اتریش مجارستان را کم کند.

شاه، ملکه و دکتر مصدق نوروز را چگونه گذراندند؟

شاه، ملکه و دکتر مصدق نوروز را چگونه گذراندند؟

دکتر مصدق نوروز را خیلی ساده برگزار کرد. نخست وزیر تا ظهر روز جمعه حتی موی سر خود را که خیلی‌ انبوه شده بود به واسطه گرفتاری‌های زیاد اصلاح نکرده بود عصر روز جمعه محمد و ناصر ذوالفقاری نمایندگان مجلس با نخست وزیر ملاقات کردند و درباره اوضاع جلوی کشور مدت مدیدی با او مذاکره نمودند.

سفر محرمانه اما جنجالی شاه

سفر محرمانه اما جنجالی شاه

در اسفند سال ۱۳۳۱ برخی از شاه پرستان با حمایت آیت الله کاشانی به قصد قتل دکتر مصدق به منزل مصدق حمله کردند. از رویدادهای مهم در زمان نخست وزیری مصدق، که میانه شاه و مصدق را تخریب کرد

چرا روس ها خاک ایران را تخلیه کردند؟

چرا روس ها خاک ایران را تخلیه کردند؟

چه عواملی باعث تخلیه ایران از قوای روسی و باعث دگرگونی سیاست شوروی در قضیه آذربایجان گردید؟ در مورد علل تخلیه ایران از قوای روسی نویسندگان و پژوهشگران به عوامل متعددی اشاره کرده اند که از مهمترین آنها می توان به اولتیماتوم هاری ترومن، رئیس جمهور وقت آمریکا به دولت شوروی یاد کرد.

اعطا امتیاز نفت شمال به شوروی و مخالفت دکتر مصدق

اعطا امتیاز نفت شمال به شوروی و مخالفت دکتر مصدق

دکتر مصدق: «یعنی چه آقا! پس شمال حریم امنیت روس هاست وجنوب هم حریم امنیت انگلیس ها، غربش هم نمی دانم مال کجا، پس ما چه کاره‌ایم؟ بله! حریم امنیت ایران کجاست؟ مال ما کجاست آخر؟»

آیا دکتر مصدق به رد اعتبارنامه پیشه وری اعتراض کرد؟

آیا دکتر مصدق به رد اعتبارنامه پیشه وری اعتراض کرد؟

یکی از اشتباهات تاریخی که توسط نویسندگان جهت دار دائما نوشته می‌شود این است که دکتر مصدق به رد اعتبارنامه پیشه وری خائن اعتراض کرده و از وی حمایت کرده است. در صورتی که با نگاه دقیق تر به آن موضوع متوجه می شویم که دکتر مصدق به رد اعتبارنامه رحیم خوئی معترض شده و ربطی به پیشه وری نداشته است.

کلنل محمدتقی خان پسیان و ستیز با رضاخان

کلنل محمدتقی خان پسیان و ستیز با رضاخان

در آن هنگامه کلنل در راس نیروهای ژاندارمری قرار داشت و فرماندهی گروهی از سربازان قزاق همدان بر عهده سردار سپه بود. محمدتقی خان از نظر شرافتمندی نمی‌خواست با قهر و غلبه حریف را سرکوب نماید. لیکن چون دو مرتبه به آنها پیشنهاد شده بود و از تسلیم اسلحه خودداری نمودند، ناچار نقشه تعرض و تهاجم خود را طرح کرده و با حال تأسف وظایف واحدهای مهاجم را تعیین کرد.

ایل سنجابی و تشکیل کمیته دفاع ملی

ایل سنجابی و تشکیل کمیته دفاع ملی

کمیته دفاع ملی با ارسال تلگراف و نامه به شهرستان‌ها همه طبقات مردم را دعوت به پیوستن به قیام ملی نمود و در این راستا از ایل سنجابی نیز جهت پیوستن به این قیام دعوت و سران سنجابی در پیامی جانبازی خود در راه دفاع از وطن اعلام نمودند…

جنگ جهانی اول و حوادث و تحولات در غرب

جنگ جهانی اول و حوادث و تحولات در غرب

جنگ جهانی اول در شرایطی آغاز گردید که ایران در پایین ترین شرایط اقتصادی و سیاسی قرار داشت با این حال جنگ کرند با پیروزی ایلات سنجابی و گوران بر قوای ترک به پایان رسید و با این پیروزی به قول سردار مقتدر«ایل سنجابی نه تنها در منطقه کرمانشاه بلکه در تمام ایران و حتی در انظار خارجیان به رشادت و وطن پرستی معروف گردید»

مبارزه با قرارداد ۱۹۱۹

مبارزه با قرارداد ۱۹۱۹

قرارداد ۱۹۱۹ معاهده ایست میان دو کشور ایران و انگلستان که در عصر احمد شاه قاجار به امضا رسید. بر طبق این معاهده ایران در قبال دریافت مبلغی وام از دولت انگلستان خود را تحت الحمایه انگلستان قرار میدهد. این پیمان نامه در عمل به دنبال کنترل دستگاه نظامی کشور و در پی آن ایجاد یک مستعمره جدید برای بریتانیا در منطقه خاورمیانه بود.

فتح تهران و استقرار مشروطیت

فتح تهران و استقرار مشروطیت

اتفاقی بی سابقه در طول تاریخ کشور رخ داده است، برای نخستین بار «قبله عالم» نه حرف نخست را در مملکت خواهد زد و نه حرف آخر ، او در ذیل و بخشی از ساختاری خواهد شد که در آن ملاک «قانون اساسی» است نه فرمایشات ملوکانه شخص شاه... این اتفاق مشروطه بود

فاجعه اعدام مشروطه خواهان

فاجعه اعدام مشروطه خواهان

«این مجلس برخلاف مشروطیت است. هر کس منبعد از فرمایشات ما تجاوز کند مورد تنبیه و سیاست سخت خواهد بود » این جمله کوتاه، فرمان محمد علی شاه جهت کودتا علیه مجلس شورای ملی و به توپ بستن مجلس بود

برگه پسین

خِرَدگان در تلگرام و اینستاگرام

کانال تلگرام خردگانبرگه اینستاگرام خردگان

خط میخی

خط میخی پارسی باستان - سامانه بومیش

درباره بزرگان

درباره زرتشتدرباره کوروش بزرگ
درباره فردوسیدرباره دکتر مصدق
به کار گیری یا روگرفت از نوشته‌های این پایگاه تنها پس از پذیرش قوانین پایگاه امکان پذیر است: قوانین پایگاه خِرَدگان
توسعه نرم افزاری: مجید خالقیان
سامان بختیار