شیر همراه با ستاره، زنبور، حروف یونانی و... در سکه‌های مازه

از دوران فرمانروایی محلی مازه یا مزدایه (مازایوس) در دوران هخامنشیان و پس از آن در دوران یونانی‌گرایی، سکه‌هایی به جا مانده است. نشان شیر در سکه‌های مازه یا مزدایه بسیار مشهور است به طوری که گاهی همراه با شیر ستاره ترسیم شده، گاهی زنبور می‌آمده است و گاهی هم حروف یونانی نقش می‌بسته است.

مازه در دوران هخامنشیان فرمانروای کیلیکیه و بعدها سوریه و حتی بابل هم بوده است. با تهاجم اسکندر مقدونی مازه به هخامنشیان خیانت کرد و تسلیم یورشگران شد و کماکان حاکم بابل باقی ماند.

سکه هایی که از او باقی مانده سه نوع دارد:

۱- سکه‌هایی که در کیلیکیه زده شده

۲- ضرب سوریه

۳- آنهایی که به تقلید چهار درهمی‌های آتن ضرب بابل است

در سکه‌های محلی دوران هخامنشیان و پس از آن نشان نورانی بالای شیر در این سکه‌ها دیده می شود.

برخی نشان بالای شیر را خورشید می‌دانند ولی این نشان چندان شبیه به خورشید نیست چرا که خورشید با دایره‌ای حجیم ترسیم می‌شده است و هیچ سندی وجود ندارد که اثبات کند خورشید در این نقش ترسیم شده است.

برخی از سکه‌های او بدین وضع است که در روی سکه «بعل» که بعدها در سکه‌های سلوکی‌ها «زئوس» خدای یونانی خوانده شده است بر روی چهارپایه‌ای نشسته و در پشت سکه نقش شیری که در حال راه رفتن است دیده می‌شود و گاهی بر روی این نوع سکه‌ها علامات مختلف مانند لنگر کشتی، ستاره، زنبور یا یکی از حروف یونانی دیده می‌شود که ممکن است علامت ضراب‌خانه یا حرف اول اسم یکی از فرمانروایان باشد (جمال‌زاده، ۱۳۴۴: ص ۷).

نمی‌دانیم تفسیر درست این نشان در پشت سکه چیست ولی با توجه به روی سکه که نام یک خدا آمده است به نظر می‌رسد نماد پشت آن هم بی ارتباط به آن خدا و شاید صورت‌های فلکی و طالع بینی نبوده است.

شاید هم از آنجایی که در ضراب‌خانه‌های متفاوت ضرب می‌شدند ستاره صرفا نماد یکی از ضراب‌خانه‌ها بوده است و نشان‌های دیگر مانند لنگر کشتی، نماد یک ضراب خانه دیگر بوده است.

این سکه‌ها در سطح ملی استفاده نمی‌شدند و صرفا سکه‌های محلی بودند.