هفتم آبان روز ورود صلح جویانه کوروش بزرگ به شهر باستانی بابل است که در اسناد معتبر بابلی این روز به ثبت رسیده است. پس از فتح صلح جویانه بابل، تحولات زیادی در سطح جهان رخ داد به طوری که ارتباط میان شرق و غرب عالم به وجود آمد و از آن دوران به بعد می‌بینیم که فیلسوفان بسیار بزرگی در یونان باستان ظهور کردند که به عقیده بسیاری از پژوهشگران تحت تأثیر فرهنگ شرق از جمله بین النهرین بودند. در واقع مفهوم انسانیت و توجه به حقوق انسان در سطح جهانی پس از هفتم آبان سال ۵۳۹ پیش از میلاد بسیار بیش از پیش مورد توجه بشر قرار گرفت.
به نام حضرت کوروش قیام باید کرد
به واژه واژه‌ی نامش سلام باید کرد
کسی که نام تو را از کتاب خط زده است
به دست تیر زمان انتقام باید کرد
اگر چه نام تو را از زمانه خط زده‌اند
به حق که شأن بلندت امام باید کرد
حدیث و قصه و غارت نبود دولت تو
به سنگ و لوح نوشتی کدام باید کرد
جهان حقوق بشر در کتیبه‌ات آموخت
تو را به قد جهان احترام باید کرد
تو پادشاه جهانی و دردمان این است
چرا به مرحم غیر التیام باید کرد؟
به پای عدل و شکوه و مرام و انصافت
تمام پادشهان را غلام باید کرد
غلام هم نستانی به رسم آزادی
و عطر عدل تو را در مشام باید کرد
نه بارگاه عظیمی، نه گنبد و نه حرم
به عشق خاک تنت ازدحام باید کرد
دوباره هفتم آبان، دوباره بستن راه
دوباره شادی ما را حرام باید کرد
دوباره لرزه بر اندامشان که محبوبی
همین بس است و غزل را تمام باید کرد
(مهدی مختارزاده)
هفت آبان، روزی که دنیا دگرگون شد
هفتم آبان روز ورود صلح جویانه کوروش بزرگ به شهر باستانی بابل (Babylon) است که در اسناد معتبر بابلی این روز به ثبت رسیده است. بر اساس یک سند باستانی که رویدادنامه نبونعید نام گرفته است، روز سوم ماه Arahsamna بابلی، کوروش بزرگ پس از ورود به شهر بابل، با استقبال با شکوه مردم بابل روبرو شد (۱). این روز مصادف با ۲۹ اکتبر سال ۵۳۹ پیش از میلاد می‌باشد و ۲۹ اکتبر برابر هفتم آبان (در برخی از سالها هشتم آبان) است. بنابراین این روز به عنوان روز بزرگداشت کوروش مطرح شد و با استقبال ایران دوستان و دوستداران کوروش بزرگ همراه است (بیشتر بخوانید: سند روز کوروش بزرگ (هفتم آبان) چیست؟).
پس از فتح صلح جویانه بابل، تحولات زیادی در سطح جهان رخ داد به طوری که ارتباط میان شرق و غرب عالم به وجود آمد و از آن دوران به بعد می‌بینیم که فیلسوفان بسیار بزرگی در یونان باستان ظهور کردند که به عقیده بسیاری از پژوهشگران تحت تأثیر فرهنگ شرق از جمله بین النهرین بودند.
آنچه درباره شخصیت کوروش بزرگ جالب می‌نماید همسخنی و اشتراک منابع تاریخی درباره نیک سیرتی وی می‌باشد. منابع تاریخی درباره کمتر پادشاهی چنین شرایطی دارند؛ آن هم منابعی که توسط اقوام و ملل گوناگون نگارش یافته اند. این در حالی است که کمابیش آثار باستانی که از دوره باستان به جا مانده اند، چهره‌ای مثبت از کوروش بزرگ ترسیم می‌کنند.
کوروش بزرگ رسم تازه‌ای در تاریخ بنیان نهاد که افتخار را نه در تاراج و ویرانی شهرها و کشتار مردم، بلکه در رسیدگی به آنان و آزادی دادن به مردم برای ادامه راه و روش زندگیشان به‌شمار می‌آورد (۲).
در واقع مفهوم انسانیت و توجه به حقوق انسان در سطح جهانی پس از هفتم آبان سال ۵۳۹ پیش از میلاد بسیار بیش از پیش مورد توجه بشر قرار گرفت.
هگل که یکی از بزرگ ترین فیلسوفان جهان است در «درس‌های فلسفه تاریخ» از واژه Reich برای حکومت ایران در دوره هخامنشی استفاده می‌کند که این واژه به معنای «شاهنشاهی» است. هگل شاهنشاهی ایران را بر خلاف حکومت‌های هند و چین، «کثرت در عین وحدت و وحدت در عین کثرت» می‌داند که نخستین بار در جهان باستان در فلسفه زرتشت بیان شد و مبنای نظری تدوین مفهوم شاهنشاهی را فراهم آورد. یعنی شاهنشاهی‌ای که در عین آنکه اقوام گوناگون را تحت یک شاهنشاهی درآورده، در عین حال دارای وحدت و متصل به یکدیگر است (۳).
اما نقش کوروش بزرگ در حفظ جهان ایرانی هم قابل توجه است و اساسا فتح بابل توسط کوروش بزرگ پس از دست داشتن شاه بابل در یورش به ایرانیان بود. در منابع اشتراک دارد که قدرت‌های بزرگ آن زمان یعنی لودیه، مصر و بابل با یکدیگر متحد شدند تا سرزمین‌های ایرانی را فتح کنند اما با دفاع جانانه کوروش بزرگ مواجه شدند (۴). بنابراین نمی‌توان کوروش بزرگ را کشورگشا دانست بلکه اقدامات کوروش بزرگ کاملا پدافندی بوده است.
تصور اشتباهی وجود دارد که ایرانیان در برابر یورش بیگانگان همواره شکست خورده‌اند! اما باید توجه داشت که پیروزی‌های ایرانیان به مراتب تاثیر گذارتر و مهم‌تر بودند که نمونه بارز آن پیروزی‌های کوروش بزرگ بر دشمنان بود.
