درباره جشن تیرگان، گفته ها بسیار است که مشهور ترین آن، همزمانی تیرگان با حماسه آرش کانگیر می باشد.
اما ابوریحان بیرونی در اثر مهم خود یعنی آثارالباقیه، به بحث گرامی داشت نویسندگی در این روز اشاره می کند، وی می نویسد:
و سبب دوم آنست که «دهوفذیه» (که معنای آن حفظ دنیا و حراست است و فرمانروایی) در آن و «دهقنه» (که معنای آن عمارت دنیا و زراعت و قسمت آن است) با هم توأم اند که عمران دنیا و قوام عالم بدان ها است و فساد عالم بدان ها اصلاح می پذیرد و کتابت درتلو آن و مقترن به این دو می باشد. اما دهوفذیه از هوشنگ صادر شده و دهقنه را برادر او ویگرد رسم نموده [است.]
نام این روز تیر است که عطارد باشد که ستاره نویسندگان است و در این روز بود که هوشنگ نام برادر خود را بزرگ گردانید و دهقنه رابه او داد و دهقنه و کتابت یک چیز است و این روز را از راه اجلال و اعظام عید گردانیدند … (بیرونی. مترجم: اکبر داناسرشت. ترجمه آثارالباقیه عن القرون الخالیه. تهران: کتابخانه خیام به شرکت مترجم. چاپخانه شرکت طبع کتاب، ١٣٢١، ص ۲۵۰).
درباره تیرگان بخوانید:
