تاریخ و فرهنگ ایران زمین

زرتشت

آیا وندیداد بازگو کننده احکام آیین زرتشتی در ایران باستان است؟!

آیا وندیداد بازگو کننده احکام آیین زرتشتی در ایران باستان است؟!

هیچ موردی وجود ندارد که اثبات کند احکامی که در وندیداد آمده است را خود زرتشت ارائه داده است. شاید سالها پس از زرتشت برخی از موبدان در مکاشفات خود به چنین احکامی رسیده باشند که با اندیشه‌های زرتشت فاصله فراوانی داشته است. اساسا به نظر می‌رسد خود زرتشت احکامی ارائه نداده است که پیروان آیین زرتشتی ملزم به اجرای آن احکام در همه دوره‌ها باشند.

شادباش جشن سده

شادباش جشن سده

جشن سده از جشن‌های بزرگ ایرانی بوده است که همانند نوروز و مهرگان سخنان فراوانی درباره آن گفته‌اند. مشهورترین داستانی که درباره سده گفته‌اند، پیدایش آتش توسط هوشنگ است. جشن سده را می‌توان جشن پیروزی نور بر تاریکی دانست که در فرهنگ ایرانی بارها به آن توجه شده است.

دانشمندان ایران باستان

دانشمندان ایران باستان

چندی است که برخی در اظهاراتی نادرست می‌گویند ایران پیش از اسلام اصلا دانشمند نداشته است!!! این اظهارات عجیب است چرا که اگر به منابع پس از اسلام نگاه کنیم، دانشمندان ایران باستان، نماد خردورزی و دانشمندی بوده‌اند؛ از جمله بزرگمهر و برزویه که فراوان از آنها یاد شده است.

نام زرتشت بر کتیبه باستانی

نام زرتشت بر کتیبه باستانی

باستان شناسان از کشف یک کتیبه تاریخی که نام زرتشت بر روی آن حک شده خبر دادند. این کتیبه مربوط به اواخر دوره ساسانی در حوالی شهر استخر در مرودشت فارس کشف شده است. برای نخستین بار، نام زرتشت را بروی یک سنگ نوشته مشاهده نمودیم که در نوع خود بی‌نظیر است.

مناسبت‌ها و جشن‌های دی ماه

مناسبت‌ها و جشن‌های دی ماه

١ دی: نخستین جشن دیگان: خُرم روز (روز برادری و خواهری)، ۳ دی: آغاز رسیدگی کوروش بزرگ به پرستشگاه‌های بابل، ۵ دی: سالروز درگذشت زرتشت، ٨ دی: دومین جشن دیگان، ١۴ دی: سیرسور، ١۵ دی: سومین جشن دیگان – جشن تبیکان، ١۶ دی: جشن درامزینان، ١۷ دی: سالروز درگذشت بابک خردمدین، ۲۰ دی: سالروز درگذشت امیرکبیر، ٢٣ دی: چهارمین جشن دیگان

پاسخ به شایعه نفرین مردم مازندران و گیلان در اوستا

پاسخ به شایعه نفرین مردم مازندران و گیلان در اوستا

بر عکس ادعاهای ایران‌ستیزان، گیلان و مازندران جایگاه دلاوران ایرانی بوده است و به جنگاوری و دلیری شهرت داشته‌اند. مازندران کنونی پایتخت ایران در اسطوره‌ها بوده و گیلان هم زادگاه فریدون بوده است که علیه دیوها مبارزه کرد.

چرا فره ایزدی بازدارنده ستمگری بود؟

چرا فره ایزدی بازدارنده ستمگری بود؟

بر اساس اسطوره‌های ایرانی اگر پادشاهی به کژی و نابخردی و ستمگری روی می‌آورد، فره ایزدی از او دور می‌شد و دیگر شایسته پادشاهی نبود. یعنی مشروعیت خود را از دست می‌داد. جنبه بازدارندگی فره ایزدی قابل توجه است...

خِرَد ایرانی: هست و نیست

خِرَد ایرانی: هست و نیست

در متون مربوط به ایران باستان نیکی و بدی به صورت هست و نیست در مقابل هم قرار گرفتند به طوری که بارها در لا به لای متون باستانی زرتشتی اینچنین آمده است: هستی اورمزد، نیستی اهریمن

دروغ آشکار: موبدان زرتشتی و به کارگیری نام جعلی برای خلیج فارس

دروغ آشکار: موبدان زرتشتی و به کارگیری نام جعلی برای خلیج فارس

ایران‌ستیزان در ادامه تحریف‌ها و دروغ‌های خود این بار برخی ادعا کرده‌اند که موبدان زرتشتی از واژه‌های جعلی برای شاخاب همیشگی پارس استفاده کرده‌اند! این در حالی است که اصلا در بند 52 متن پهلوی شهرستان‌های ایرانشهر سخنی از دریا و دریای تازیان نیست. بلکه با توجه به ترجمه های معتبر اصطلاح «دژ تازیان» به کار رفته است.

نگاهی کوتاه به تحولات آیین زرتشتی

نگاهی کوتاه به تحولات آیین زرتشتی

در زمان ساسانیان تحولاتی در آیین زرتشتی رخ داد و به نظر می‌رسد در این دوره به دنبال منظم کردن این آیین برآمدند. آثار و منابعی وجود دارد که حاکی از وجود تحولات در این چندگانگی در زمان ساسانیان است.

زادروز گرانمایه زرتشت

زادروز گرانمایه زرتشت

ششم فروردین، زادروز گرانمایه پیامبر ایرانی، اشو زرتشت سپیتمان، پیام آور اهورایی راستی و روشنایی است که یکی از مناسبت های مهم جشن بزرگ «هفدرو» یا «نوروز بزرگ» در این روز است.

اوستا و زرتشتى‌گرى نخستین

اوستا و زرتشتى‌گرى نخستین

می‌دانیم نام اهورامزدا (خدای بزرگ آیین زرتشتی) در کتیبه‌های هخامنشی آمده است و مورخان یونانی عصر هخامنشی، تقریبا به صورت گسترده از زرتشت، پیامبر ایرانی یاد کرده اند. در این بین گفتار گزان توس و افلاطون درباره زرتشت بسیار مشهور است. بنابراین حضور آیین زرتشتی حداقل از زمان هخامنشیان در ایران قابل ردیابی است؛ هرچند احتمالا این آیین در ایران پیشینه بیشتری داشته است.

بزرگداشت ایرانیان در سراسر جهان

بزرگداشت ایرانیان در سراسر جهان

ایرانیان از گذشته تا به امروز و همچنین دیگر ملل کارهای ارزشمندی برای پاسداشت ارزش های ایرانی انجام داده اند. در برخی از مکان‌ها بزرگداشت ایرانیان آنقدر شگفت انگیز است که از همه بیشتر خود ما ایرانیان شگفت زده می‌شویم. برخی از آنها به کوشش ایرانیان در گذشته نه چندان دور پدید آمده‌اند. از آنجایی که بر شمردن همه این موارد در این مجال نمی‌گنجد در این نوشتار به معرفی چند مورد جالب می‌پردازیم.

اهریمن نیست: نگاهی شفاف‌تر به توحید و ثنویت در ایران باستان

اهریمن نیست: نگاهی شفاف‌تر به توحید و ثنویت در ایران باستان

یکی از مسائلی که درباره تاریخ و فرهنگ ایران اندیشه‌ها را به خود مشغول می‌کند، مسئله ثنویت در دین ایرانیان باستان است. مینویِ بدی‌ها هرگز توانایی حضور در جهان مادی را ندارد و فقط می‌تواند آن را به بدی، نابودی و تباهی بکشاند. تباهی که شاید آن را بتوان پادآفرینش نامید. متنی که بارها در لا به لای متون باستانی زرتشتی دیده می‌شود: «هستی اورمزد، نیستی اهریمن»

ازدواج با محارم در ایران باستان – بخش ۲

ازدواج با محارم در ایران باستان – بخش ۲

در تحقیق حاضر ما نخست تاریخچه ای از پژوهش های پیشین به دست می دهیم، آنگاه شواهد کتبی را به دقت بر می رسیم، و سپس با توجه به چند مسئله ناشناخته ثابت خواهیم کرد که: ۱- ازدواج با محارم در ایران باستان روا نبوده است. ۲- به رغم این ناروایی، چند مورد تاریخی از این گونه ازدواج ها رخ داده است. ۳- واژۀ خُوَئیت وَدَثَه (پهلوی:خوئیتوک دس) و صورت کتابی آن خوئیتودات که نخست معنی «ازدواج با خویشاوندان» می داده، بر اثر سؤ تعبیر واژه هایی که معادل «دختر» و «خویش» و «خواهر» بوده، به «ازدواج با محارم» تفسیر شده و مایه گمراهی ملانقطی های یونانی و رومی و ارمنی و مسیحی و اسلامی و حتی زرتشتی گردیده است.

ازدواج با محارم در ایران باستان – بخش ۱

ازدواج با محارم در ایران باستان – بخش ۱

یکی از جامع ترین نوشتارها درباره ازدواج با محارم در ایران باستان نوشته های پرفسور علیرضا شاپور شهبازی است که با یک بررسی جامع به این نتیجه رسیده که ازدواج با محارم در ایران باستان به صورت عمومی روا نبوده اما در چند مورد (همانند تاریخ دیگر ملل) چنین ازدواج هایی رخ داده است. نوشته ایشان به دو بخش تقسیم شده است که بخش دوم و مهم از نوشته ایشان در اینجا قرار گرفته است. در این بخش پژوهشگر به تحلیل داده ها و تطبیق آنها با روایات تاریخی پرداخته و نتایج را مطرح کرده است.

خِرَدگان در تلگرام و اینستاگرام

کانال تلگرام خردگانبرگه اینستاگرام خردگان

خط میخی

خط میخی پارسی باستان - سامانه بومیش

درباره بزرگان

درباره زرتشتدرباره کوروش بزرگ
درباره فردوسیدرباره دکتر مصدق
به کار گیری یا روگرفت از نوشته‌های این پایگاه تنها پس از پذیرش قوانین پایگاه امکان پذیر است: قوانین پایگاه خِرَدگان
توسعه نرم افزاری: مجید خالقیان
زرتشت