نگاهی به واکنش‌ها به مهران مدیری درباره گذاشتن نام کوروش بر روی یک سگ
مهران مدیری از جمله هنرمندانی است که به علت سریال‌های طنزش محبوب ملت ایران و قشر فرهنگی است و شاید بتوان علت آن را قدرت انتقادی و تابو شکنی وی دانست. وی عامل شادی دل ملیون‌ها ایرانی و آگاهی آنان است اما در چند مورد کارهایش واکنش‌هایی را در پی داشته است؛ برای نمونه همین چند وقت پیش به علت نارضایتی پزشکان سریال در حاشیه قطع شد.
اخیرا هم در سریال عطسه که در تابستان ساخته شد اتفاقی افتاد که باعث واکنش‌هایی شد. کلیپی از این سریال در فضای مجازی پیچید که در این کلیپ پیرامون سگی بحث میشود که از نژاد دوبرمن است و کوروش نام دارد!
البته این بار واکنش‌ها به شدت دفعات پیش نبود، کار به قطع سریال نکشید و حتی همانند برخی از موارد مثل فیتیله‌ای‌ها تظاهرات نشد و نمایندگان مجلس واکنش نشان ندادند بیشتر در فضای مجازی واکنش‌های گوناگونی بوجود آمد.
باتوجه به اینکه در عرف جامعه ایرانی به فتوای علمای اسلام، سگ حیوانی نجس شمرده میشود، درباره این حیوان حساسیت‌هایی وجود دارد. حتی نگاه تحقیر آمیز به این حیوان در جهان وجود دارد و حتی در بسیاری از زبان‌های گوناگون نوعی ناسزا محسوب میشود.
پیش از آنکه به تحلیل‌های گوناگون بپردازیم باید خاطر نشان کنیم که متأسفانه برخی از افراد که چه بر روی قومیت خود و چه بر روی مذهب و چه تابوها تعصب دارند، گردنکشی می‌کنند و توهین‌هایی روا می دارند. این بار هم متأسفانه توهین‌های شدید و رکیکی نسبت به مهران مدیری روا داشتند که البته صرفا در فضای مجازی بود.
این توهین‌ها به هیچ روی مورد قبول نیست و از سویی ملت بزرگ ایران شریف تر از آن است که از ایشان خواهان پوزش شود. اما این ماجرا بودار تر از آن است که بتوان به سادگی از آن گذشت. این موضوع نیاز به تحلیل دارد و بررسی تحلیل‌های گوناگون از آن می تواند زمینه سازی برای رفتارهای خردمندانه در کارهای آتی را فراهم آورد.
اگر ازتعداد اندک افراد ناسزاگو که متأسفانه همیشه مانند کف روی آب جلوه گری می‌کنند صرف نظر کنیم، باید به برخی از واکنش‌های قابل تأمل دیگر اشاره کنیم. برای مثال یکی از واکنش‌هایی که به این حرکت داده شد این بود که سر مهران مدیری را روی یک سگ گذاشتند.
برخی واکنش‌ها، این موضوع را یک شوخی با مهران مدیری دانستند همانطور که مهران مدیری هم با کوروش شوخی کرده است. اما از سوی دیگر برخی که حامی مهران مدیری بودند و اتفاقا از نام گذاری کوروش بر روی یک سگ حمایت می‌کردند، با چنین حرکاتی مخالفت کردند. معمولا آنها معتقد بودند که این عکس سر مدیری بر روی یک سگ توهین به شخص مدیری است اما گذاشتن نام کوروش روی یک سگ به هیچ روی توهینی نیست. دستاویز و ادله ایشان اینچنین بود که کوروش در اینجا صرفا یک نام بوده و این چیزی از شخصیت والای کوروش بزرگ کم نمی‌کند، اما در آن تصویر که سر مدیری روی یک سگ گذاشته شده بود به شخصیت مدیری توهین شد.
اما از واکنش‌های قابل تأمل به این موضوع اشاره به نابرابری‌ها در فضای فرهنگی کشور به ویژه حوزه طنز بود.
سال‌هاست که در فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی، قاچاقچیان، دزدها، قاتلان و کلا شخصیتهای بد، نام‌هایی همچون کوروش، کامبیز، شاهرخ، فرزاد، داریوش، آرش، ساسان و… دارند اما خوبان همیشه علی، رضا، حسین، فاطمه، زینب و…دارند که عموما حاجی و کربلایی هستند. این موضوع به ویژه در صدا و سیما دیده می شود. حال فقط یک درصد هم فکر کنیم که مهران مدیری برای سگش از یک نام عربی یا حتی ترکی استفاده می‌کرد!!!! چه می‌شد؟ آیا مملکت در غوغا فرو نمی‌رفت؟! واکنش نمایندگان مجلس در آن موقع چطور بود؟!
هنوز قضیه فیتیله‌ای‌ها در یادها هست و هنوز فراموش نکرده‌ایم که اکبر عبدی به خاطر تمسخر یک عرب سعودی ممنوع التصویر شد…اما جریان سگ و کوروش مدیری حتی مورد توجه مسئولین هم قرار نگرفت… این موضوع بی تردید باعث خرسندی برخی نیز شده است.
برخی از واکنش‌ها با توجه به جایگاه والای کوروش بزرگ در تاریخ جهان و نقش او در هویت ایرانی، کار آقای مدیری را خالی از اشکال ندانستند. حتی در فرانسه که مهد آزادی و آزادی خواهی است هم گذاشتن نام ناپلئون روی خوک ممنوع است.
مگر ما در ایران چند کوروش معروف داریم؟ بی تردید هرکس اولین بار نام کوروش را بشنود یاد کوروش بزرگ می‌افتد. کافیست یک سعودی این قسمت را ببیند. با خود چه خواهد گفت؟ آری با خود خواهد گفت این ایرانیان حتی قهرمان ملی خود را اندازه یک سگ پایین می‌کشند و یا اگر یک تجزیه طلب این بخش را ببیند چه خواهد گفت؟ خواهد گفت اینها خودشان به سگ بودن کوروش اذعان کرده‌اند! به ویژه آنکه سگ خواندن کوروش در میان تجزیه طلبان رواج زیادی دارد. به طور کلی بدترین چیز این است که بهترین فرصت برای ایران ستیزان فراهم میشود.
بهتر بود مهران مدیری حساسیت‌ها را در نظر می‌گرفت و تجربه‌های پیشین سریال‌های دیگر و نابرابری‌ها را مد نظر قرار می‌داد.
در انتها باید اشاره کنیم که متأسفانه در این فضای آلوده برخی روشنفکرنماها هم که طی موج جدید روشنفکری روشنفکر بودن را در کوبیدن ملیت و مذهب و اشخاص بزرگ می‌بینند در این جریان پشت مدیری پنهان شده و با بهانه حمایت از مدیری دست به هوچی‌گری می‌زنند و هم هنر را تخریب می‌کنند و هم ملیت را. یعنی در صدد هستند هنرمند خوش ذوقی همچون مدیری را با اشرار آنارشیست بلاتکلیفی همچون برخی از خواننده‌های معلوم الحال یکی کنند.
پانویس:
* دانشجوی باستان‌شناسی، دانشگاه تهران.
بن‌مایه:
– حسینی، احمدرضا (۱۱ آذر ۱۳۹۴). «واکنش‌ها به مهران مدیری». پایگاه خردگان.
شرایط استفاده از نوشتار:
