دیوار عیلامی در تخت جمشید؟! (دروغی که بزرگ شد)

 دیوار عیلامی در تخت جمشید | نویسنده: کوروش شهرکی | واپسین به روزرسانی: 23 مهر 1397 |

بررسی حواشی دیوار های خشت و گلی تخت جمشید

آیا در تخت جمشید آثاری از تمدن ایلام وجود دارد؟

خزانه تخت جمشید «شهبازی،1389:ص198»

مجموعه تاریخی تخت جمشید را تقریبا تمام ایرانیان می­شناسند. پارسه در دوران داریوش هخامنشی آغاز و تا اواخر هخامنشیان در حال ساخت و گسترش بوده است. باید دانست که تخت جمشید در روزگار آبادانی محدود به یک کاخ یا یک ساختمان نبوده است، در 2500 سال پیش شهر پارسه علاوه بر کاخ های بالای صخره در سطح دشت نیز ادامه داشته است ، امروز دانشمندان موفق شدند با اسکن مغناطیسی خاک مرودشت آثار ساختمان های مردم پارسه را کشف کنند.

بر فراز صخره پارسه و در دامنه کوه مهر (رحمت) مجموعه کاخ های پارسه خودنمایی میکند، این کاخ ها به دلیل سنگی بودن برخی قطعات سازه ای بیشتر از سایر کاخ های مرودشت باقی مانده اند، این مجموعه شامل:

کاخ آپادانا (تالار تشریفاتی با 72 ستون به ارتفاع 20 متر محل بارعام عمومی)

کاخ صد ستون (دومین تالار تشریفات که آن را محل بارعام سپاهیان دانسته اند)

کاخ تچر (کاخ اختصاصی داریوش هخامنشی)

کاخ هدیش (کاخ اختصاصی خشایارشا)

کاخ مرکزی

کاخ های G و H (ویران شده اند)

کاخ بانوان

خزانه

در این نوشتار به خزانه تخت جمشید خواهیم پرداخت. بازدید کنندگانی که به پارسه رفته اند در جهت شرق موزه پارسه مجموعه وسیعی از تالار ها با دیوار های کوتاه و ستون های بسیار را خواهند دید، خزانه یک ساختمان تشریفاتی نبوده ، ماهیت اداری آن باعث شده تا در فرآیند ساخت آن بیشتر از خشت و گل استفاده شود و دیگر مانند کاخ های باشکوه آپادانا و تچر و… شاهد درگاه های سنگی و تزئینات اینچنینی نباشیم.

نقشه خزانه تخت جمشید «شهبازی،1389:ص265»

مورخین یونانی ثروتی را که هخامنشیان در این خزانه نگاهداری میکردند را با قیاس ها و تمثیل هایی مبالغه آمیز گزارش کرده اند، به عنوان مثال دیودوروس سیسیلی از سه هزار شتر و قاطر یاد میکند که اسکندر برای جمع آوری غنائم به پارسه آورد، پلوتارک با اغراقی دوچندان مقدار غنائم را 20هزار قاطر و 5 هزار شتر نوشته است. (سامی،1389: ص282)

البته به این اعداد و ارقام مبالغه آمیز اعتماد نباید کرد اما این اغراق ها پیش از آنکه آنکه نشان دهنده میزان دقیق ثروت حکومت ایران باشد، شگفتی مورخین را بازگو می­کند، که سعی داشتند با ارقامی بزرگ ثروت عظیم ایران را در تاریخ ثبت کنند.

خزانه محوطه ای وسیع به شکل مستطیل در جنوب شرقی مجموعه تخت جمشید می­باشد. خود خزانه از تعدادی تالار و حیاط تشکیل شده که بزرگ ترین تالار روزی 99 ستون چوبی داشته است.

در میان همین تالار ها 30 هزار لوح گلی مبادلات اداری و مالی این مجموعه نیز کشف شده است که این الواح از نظر روشن ساختن وضع کارگران در تخت جمشید بسیار مهم اند.

الواح اداری یافت شده در تخت جمشید

اولا نحوه تقسیم کارها، ملیت کارگران و طبقه بندی آنان معین شده است و در ثانی ثابت گردید که هخامنشیان مردم را به بیگاری نمی­گرفته اند و هر فردی چه مرد و چه بچه را که به کار وا ­می­داشتند ، به اندازه و عادلانه به طور نقدی و یا جنسی به وی مزد می ­پرداخته اند. (شهبازی، 1389:ص198)

با این همه فردی به نام ناصر پورپیرار که او را معمولا با ادعا هایی عجیب و غریب می شناسیم، مدعی شده که باستان شناسان در تخت جمشید به جعل تاریخ دست زده اند!

آشنایی با کلیات گفتار جناب پورپیرار بسیار ساده است، وی تاریخ ایران را تماما جعل شده و دروغین می­داند! پورپیرار تاریخی خودساخته ای برای ایران، مخصوصا ایران باستان ارائه می­کند وی هخامنشیان را غیر ایرانی بلکه مزدورانی می­داند که توسط یهود برای آزادی آنان از بند بابل اجیر شده اند!

اشکانیان را نیز به همین ترتیب جعلی و آنان را نه ایرانی بلکه یونانی های مهاجر به فلات ایران برشمرده و در نهایت به کلی منکر وجود سلسله ای به نام ساسانیان شده بود!

گویا هرچیزی که نام ایران بر روی آن باشد از دیدگاه ایشان جعلی و دروغین است، گفتار یکسره ایران ستیزانه وی باعث شده تا گروه های قوم گرا مرتبا به تکرار نظریاتش روی بیاورند. یکی از ادعا های ناصر پورپیرار وجود دیوار های خشتی متعلق به تمدن عیلام در تخت جمشید است. به گفته وی این مجموعه خشتی توسط باستان شناسان جاعل یکسره ویران شده است!

در این نوشتار به موضوع دیوار های خشتی خزانه تخت جمشید می­پردازیم و با اسنادی غیرقابل انکار نادرستی چنین ادعا هایی را نشان خواهیم داد، برای این کار نگاهی انداختیم به فیلم تختگاه هیچکس .فیلمی که حاوی بازتاب کاملی از اندیشه های پورپیرار است.

آغاز حفاری در خزانه تخت جمشید

فیلم تختگاه هیچکس:

«به قسمتی می رسیم که امروز موسوم به خزانه تخت جمشیده. در تصاویری که قبل از خاکبرداری تخت جمشید گرفته و ترسیم شده، این محوطه زمینی تخت و پوشیده از خاکه.

خزانه تخت جمشید قبل از خاکبرداری«فیلم تختگاه هیچکس/ ورژن یک/ خزانه»

اما وقتی کار خاکبرداری این محوطه آغاز شد، هیئتی که کار حفاری این قسمت ها را بر عهده داشت، با چنین صحنه هایی مواجه شد:

خزانه تخت جمشید هنگام خاکبرداری«اشمیت،1342:ص145»

اونا که از قبلم می­دونستن، در اینجا با چه چیزی روبه رو می­شوند، طبق یک برنامه ریزی قبلی بعد ها ، تمام این ابنیه ها را از بین بردند، تا امروز ما با چنین صحنه ای رو به رو بشویم.

خزانه تخت جمشید بعد از کوتاه کردن دیوار ها«فیلم تختگاه هیچکس/ ورژن یک/ خزانه»

» (تختگاه هیچکس، ورژن یک: بخش خزانه)

بن مایه فکری این فیلم را میتوان توطئه دانست. در این فیلم توطئه کنندگان باستان شناسان معرفی می­شوند، گویی اینان مدام در حال دسیسه چینی برای تاریخ ایران هستند.

تنها کسی که در این فیلم با او مصاحبه می­شود ناصر پورپیرار است وی اعتقاد دارد باستان شناسان که از قبل هم میدونستن که این دیوار های خشتی از زیر خاک پدید خواهند آمد طی برنامه ریزی قبلی همه آن ها را نابود کردند!! محقق واقعی خواهد پرسید برای چه باستان شناسان دیوار های خشتی تخت جمشید را نابود کردند؟ و آن هنگام است که سازندگان فیلم پاسخ می­دهند:

«این دیوار های خشتی رو بعد ها از بین بردن… به نظر میرسه این کار برای نشون دادن اینکه اینجا بنایی یکپارچه از سنگ بوده اتفاق افتاده، و امروز تخت جمشید بنایی سنگی هست» (تختگاه هیچکس، ورژن2:دقیقه 20 تا 22)

آیا تخت جمشید بنایی یکپارچه از سنگ است؟ آیا هیچ باستان شناسی را میتوان پیدا کرد که بگوید تمام تخت جمشید از سنگ بوده؟ مسلما خیر ، باستان شناسان تخت جمشید علل خصوص دکتر اشمیت که حفاری خزانه در زمان او انجام شد بار ها و بار ها گفته ­اند که پارسه دیوار های خشتی و آجری دارد ، و دائما در حال تکرار این موضوع در کتاب ها و گزارش های باستان شناسی خود هستند.

دیوار های خشتی در سراسر تخت جمشید «شهبازی،1389:ص31»

شادروان علی سامی در مورد دیوار های خشتی تخت جمشید می­نویسد:

«بقیه بنا از خشت های قطور و محکمی بوده که از گل زرد ساخته بودند و این خشت ها از لحاظ استحکام با آجر برابری مینماید … خشت ها به همان اندازه آجر ها و 32×32×13 سانتی متر درازا و پهنا و کلفتی دارند.  آجر نیز در بنا به کار رفته ، منتها کمتر از خشت ها» (سامی،1389:ص88)

به بریده های زیر از کتاب های باستان شناسان جمع آوری شده، بنگرید که صراحتا از دیوار های خشتی تخت جمشید سخن گفته اند:

خشتی بودن دیوار های کاخ های تخت جمشید از زبان باستان شناسان(سامی،1389:ص88)،(شهبازی،1389:ص68)،(اشمیت،1342:ص78و72)

 دیوار های سراسر تخت جمشید خشتی بوده و امروز هم اگر به تخت جمشید بروید آن ها را با ارتفاعی کوتاه خواهید یافت.

حتی عکس های قدیمی دیوار های خشتی را خود دکتر اریک اشمیت برداشت کرده و به صورت عمومی، در کتابش در دسترس قرار داده است. بر خلاف ادعای فیلم، باستان شناسان بار ها بر خشتی بودن دیوار های تخت جمشید تاکید کردند، حتی از این دیوار ها عکس و فیلم ارائه نمودند. دیوار عیلامی در تخت جمشید

هدف این فیلم القای این نکته به مخاطب است، که دیوار هایی که در عکس های قدیمی­ اشمیت مشاهده می­شود، امروز نیستُ نابود گشته و اثری از آثار آن ها باقی نمانده است، در حالی که اینچنین نیست، دیوار های عکس همچنان نیز سر جای خود باقی هستند اما ارتفاع آن ها کوتاه شده است.

دیوار های خشتی تخت جمشید قبل و بعد از کوتاه کردن آن ها«وبسایت یاغش کاظمی»

چرا دیوار های خشتی خزانه تخت جمشید کوتاه شدند؟

موضوع کوتاه کردن دیوار های خشتی تخت جمشید همچون موضوع خشتی بودن دیوار های پارسه بر هیچ محققی پوشیده نیست. اگر عوامل فیلم زحمت مطالعه یک گزارش باستان شناسی را به خود می­دادند، اینگونه در توطئه های خیالی گرفتار نمی­شدند.

«پس از پایان عملیات کاوش و پاک سازی محوطه خزانه بر اثر عوامل جوی (برف و باران) دیوار های گلی خزانه آسیب های زیادی را محتمل گردید، که گزارش حسین روانبند ،بازرس تخت جمشید درستی این موضوع را تایید می کند.

به همین دلیل اشمیت تصمیم گرفت تا دیوار های خزانه را کوتاه و سپس با کاهگل مرمت نماید. بر پایه گزارش وزارت معارف، اوقاف و صنایع مستظرفه با اشمیت گفت و گو و رایزنی شد و در نتیجه، پیشنهاد اشمیت از سوی وزارت فرهنگ وقت پذیرفته شد و اشمیت اقدام به کوتاه کردن دیوار های خزانه کرد» (طالبیان،1393:ص117)

بیشتر دیوار ها در زمان هیئت ایرانی کاوش کننده کوتاه شدند. زنده یاد علی سامی گزارش مفصلی از چرایی این اقدام در سال 1330 ارائه می­کند:

«کوتاه کردن دیوار خشتی باستانی و نگاهداری آنها:

دیگر از اقدامات و عملیاتی که برای حفظ دیوار های اصلی بنا و قصور معمول گردیده کوتاه کردن دیوار های بلند خشتی و پوشاندن آنها با آجر و کاهگل بوده، هیئت علمی آمریکایی اقدامی برای پوشاندن و محفوظ نگاهداشتن دیوار های خشتی مکشوفه در برابر باران بعمل نیاورده بودند، بنگاه علمی این قسمت را یکی از مواد برنامه کار خود قرار داده و به تدریج دیوار هایی را که در زمان هیئت علمی مزبور بیرون آمده ، و همچنین دیوار هایی که در این چند سال اخیر مکشوف داشته همه را با آجر رخ بام بندی و کاهگل مالی نموده و بدین وسیله موجبات حفظ آنها را فراهم ساخته است.

اقدام به این کار از دو لحاظ لازم و ضروری بود: دیوار عیلامی در تخت جمشید

یکی نمایاندن نقشه بنا از روی همین دیوار ها که برای مطالعه و بررسی اهل فن و علاقه مندان دیگر کمال اهمیت را دارد.

دیگر آنکه چون دیوار های نامبرده از خشت خام و ملاط گل ساخته شده است، در اثر رطوبت و باران منهدم می­گردیده و ساختمان مجدد آن همان اشکال را داشت که بنگاه علمی برای تجدید قسمت هائی از دیوار ها که به مرور از بین رفته دچار آن بود.

البته وظیفه کارکنان هیئت علمی ایرانی، برای آثار ملی خود هیچوقت از هیئت های بیگانه مورد توقع نباید باشد، زیرا هیئت های اخیرالذکر از لحاظ برداشت محصول علمی و آثاری که سهم­شان می­شود، کاوش می ­نمایند و پس از بررسی و تحقیقات کامل و انتشار رساله دیگر توجهی به حفظ آثار مکشوفه ندارند. » (سامی،بهمن 1330: ص88 و 89)

توضیحات علی سامی در کتاب «گزارش های باستان شناسی» کاملا واضح است، اما سوال مهم اینست که آیا روش دیگری برای نگاهداری و حفاظت این دیوار ها موجود نبوده است؟

همانطور که در گزارش علی سامی که در بالا خواندید در گذشته حفاری بیشتر برای دستیابی به عتیقه جات بوده و پس از بررسی نظریه های تاریخی، توجه چندانی به موضوع مرمت و نگاهداری صورت نمی­گرفته است.

باید توجه کرد که علم باستان شناسی جدید 120 سال بیشتر قدمت ندارد و از کل مطالعات باستان شناسی 100 سال نمی گذرد،‌ و بحث باستان شناسی تخت جمشید هم 80 سال بیشتر نیست که شروع شده. (طباطبایی/خبرگذاری فارس: 25 تیر 1385). دکتر طالبیان در این زمینه توضیح میدهند:

« باستان شناسی هم بخصوص بعد از جنگ جهانی دوم تحولات خود را در امر حفاظت طی کرده و متفاوت تر شده است و باستان شناسی کلاسیک دهه سی جور دیگری نگاه می کرده است. و این نگاه صحیحی که امروزه بر باستان شناسی حاکم است در آن زمان وجود نداشته است … اگر سیر حفاظت و حتی مرمت آثار سنگی را نگاه کنیم،‌قبلا وقتی پایی می شکست میله در آن می گذاشتند،‌امروز پروتز می گذارند،‌ در بحث مرمت هم همین اتفاق می افتد. یک زمانی در کار باستان شناسی پلان را نگه می داشتند. امروز برای آثار سنجی این کار را نمی کنیم. اتفاقاتی که در تخت جمشید افتاده در سایر سایت های جهان و ایران هم افتاده است. من تحقیق بسیار پیوسته ای را در مورد موضوع حفاظت و مرمت در محوطه های باستانی در سراسر جهان دنبال کرده ام و شما می بینید همه جا این اتفاق افتاده است » (طالبیان/ خبرگذاری فارس : 25تیر 1385)

در مورد دیوار های خشتی تخت جمشید هم همینطور عمل شده ، دیوار ها پس از کوتاه شدن با آجر رخ بام بندی شدند، این اقدامات با توجه به امکانات و دانش آن روز برای حفاظت انجام شده است. دیوار عیلامی در تخت جمشید

لازم به ذکر است امروزه این کار دیگر درست نیست و با توجه به دانش نوین دیگر کسی برای نگهداری آثار خشتی آن ها را کوتاه و کاهگل مالی نمی­کند. پرفسور علیرضا شاپورشهبازی رییس و موسس «بنداد تحقیقات هخامنشی» نیز کوتاه کردن دیوار ها را مورد نقد قرار داده است (شهبازی، 1389:ص 198)، بهتر آن بود که دیوار ها را دوباره در زیر خاک مدفون سازند تا باستان شناسان امروز بتوانند با تکنولوژی جدید آن بافت ها را نگاهداری کنند.

متاسفانه ذهنیتی که آمیخته با توهمات توطئه باشد به خوبی میتواند از یک اشتباه فنی ناخواسته کوهی از سناریو های توطئه بسازد، اقداماتی که پیرامون دیوار های خشتی تخت جمشید انجام گرفته اگرچه نادرست بوده اما متناسب با دانش آن روزگار عمل شده است، همچنین باید در نظر داشت هیچ باستان شناسی مدعی نیست که تخت جمشید یکپارچه از سنگ بوده و اظهارات فیلم در مورد تخت جمشید یکپارچه از سنگ نادرست است.

آیا در تخت جمشید بنایی عیلامی وجود داشته؟

وجود یا عدم وجود بنا هایی متعلق به تمدن ایلام (2700-539 پیش از میلاد)  در تخت جمشید یکی از مطالب بسیار مهمی است که در این نوشتار بایستی به آن پرداخته شود. تمدن ایلام، سلسله ای باستانی در جنوب غربی ایران کنونی می­باشد که یکی از دیرینه ترین تمدن های بشری شناخته شده.

تمدن ایلام در جنوب غرب ایران، این تمدن سرانجام توسط آشوریان نابود شد

این تمدن در دوران باستان در همسایگی ماد ها (مرکز و شمال ایران) ، بابلی ها (بین النهرین) ، و آشوری ها (شمال عراق) قرار می­گرفته است. در پی جنگ های همیشگی تمدن های منطقه با آشوری ها تمدن ایلام رو به زوال گذاشت و سرانجام به دست آشوربانی پال سقوط کرد.

پایتخت ایلامیان شهر باستانی شوش بوده است که بعد ها توسط آشوربانی­پال تخریب شد ، اما شهر شوش با بازسازی هایی که در هنگام داریوش هخامنشی در آن صورت گرفت دوباره در دوران هخامنشی رونق یافت و به یکی از پایتخت های این امپراتوری مبدل گشت. دیوار عیلامی در تخت جمشید

در واقع برای شاهان هخامنشی شوش مرکز قدرت بود، این شهر یک پایتخت سیاسی و دقیقا مکانی بود که امپراتوری از آنجا نظم و سامان می­یافت ، در مقایسه با تخت جمشید از اهمیت کاربردی بیشتری برخوردار بود، چراکه پارسه صرفا یک مرکز آیینی/تشریفاتی بوده است.

با آنکه مدت ها پیش از برآمدن هخامنشیان تمدن ایلام از بین رفته بود، اما داده های موجود حاکی از آن است که میراث این تمدن تاثیر ویژه ای بر فرهنگ و سیاست شاهان امپراتوری هخامنشی داشته است.

کتیبه های خزانه تخت جمشید دیوار عیلامی در تخت جمشید

با مقدمه ای که درباره تمدن ایلام آورده شد به سراغ ادعا های فیلم تختگاه هیچکس رفته و مطالب را مورد نقد و بررسی قرار می­دهیم.

فیلم تختگاه هیچکس:

هفت لوح سنگی متعلق به خشایارشا کشف شده در خزانه«اشمیت،1342:ص200»

« اینجا در این محوطه در حدود هشت یا نُه لوحه به زبان عیلامی پیدا شده، که به طور قطع و یقین تو این لوحه ها باید سنگ بنای زیگورات تخت جمشید بوده باشه.

 که این لوح ها که باز هم تصاویرش در اختیار ماست، و خودشون در نوشته هاشون اعتراف کردن که این لوحه ها رو پیدا کردن ، نه متنش رو ما هیچوقت خبردار شدیم و نه خودشو خبرداریم که کجاست؟ » (تختگاه هیچکس، ورژن یک: بخش خزانه)

بهترین قسمت داستان سرایی فیلم تختگاه هیچکس آن جایی است، که ناصر پورپیرار به کتیبه هایی که به اعتراف خودش، نه متن آن ها را میداند و نه حتی از محل نگهداری آنها خبردارد، استناد میکند و حتی با قاطعیت تمام محتوای کتیبه ها را پیشگویی می­کند!! دیوار عیلامی در تخت جمشید

برخلاف ادعای فیلم لوح کتیبه های کشف شده همانطور که در عکس مشاهده می­شود به تعداد هفت عدد هستند، بررسی این لوح ها به سرعت یقین و قاطعیت تئورسینِ تختگاه هیچکس را به باد خواهد داد، چراکه نتها منحصرا به زبان ایلامی نیستند بلکه حتی سخنی از زیگورات در آنها نیامده است، همگی این لوح ها هخامنشی و با خط و زبان های رایج در دوران حکومت هخامنشیان نگاشته شده اند. ابتدا به چگونگی کشف و محل آن ها می­پردازیم:

«اریک اشمیت در اتاق 16، که در چند متری جنوب شرقی تالار (خزانه) واقع شده است، هفت عدد خشت سنگی مکتوب به کتیبه هایی از خشایارشا به زبان های فارسی باستان، عیلامی و بابلی یافت که بی قواره و بی­جا ، به صورت رویه یک نیمکت جای داده شده بودند و معلوم بود که این کار را بعد از سقوط تخت جمشید کرده اند.

از این هفت کتیبه ، سه لوح به زبان فارسی باستان، همان متن سنگ پی بنای حرمسرا را باز می­گویند که پیش از این آورده ایم. از چهار لوح دیگر ، دوتا به زبان فارسی باستان، یکی به بابلی و یکی که خرد و ناقص شده بود به عیلامی است. همه این ها متون یکسانی از خشایار شا هستند، که در آن می­گوید، پس از پادشاه شدن ، پرستشگاه دیوان را کنده و «دیوپرستی» را نهی کرده است» (شهبازی، 1389:ص 234)

متن همه نگارش های این کتیبه مطابق با فن رایج کتیبه نویسی هخامنشی در ابتدا با نام و ستایش «اهورامزدا» آغاز می­شود که آفریدگار آسمان و زمین است، و سپس به شرح پادشاهی شاه هخامنشی پرداخته شده.

در این کتیبه ها می­خوانیم:

لوح XPh متعلق به خشایارشا که در آن از برانداختن آیین دیوان سخن میگوید«شهبازی،1389:ص222»

« بند نخست _ اهوره­مزدا خدای بزرگ است که این زمین را آفرید، که آن آسمان را آفرید، که مردم را آفرید، که شادی را برای مردم آفرید، که خشایارشا را شاه کرد، یگانه شاه از بسیار، یگانه فرمانروا از بسیار،

بند دوم _ من خشایارشا هستم، شاه بزرگ ، شاه شاهان ، شاه مردمانی با تبار بسیار، شاه روی این زمین بزرگ تا دور دست.

بند هفتم _ تویی که از این پس خواهی بود، اگر بیندیشی: «من میخواهم شاد باشم در دوره زندگیم . و می­خواهم، پس از مرگم ارتاون (آمرزیده) باشم»، این قانون را که اهوره­مزدا وضع کرد پاس بدار؛ مردی که این قانون را که اهورامزدا وضع کرد پاس بدارد، و اهورامزدا را ستایش می­کند. در زمان مقرر و بنا بر آیین او خوشبخت است، در زمان زندگی و پس از مرگش گرامی ­می­شود. دیوار عیلامی در تخت جمشید

بند هشتم _ خشایارشا، شاه می­گوید: اهوره­مزدا مرا در برابر بدی­ها بپاید و همچنین خانه ام را و این مردم را؛ این آن چیزی است که من از اهوره­مزدا می­خواهم، اهوره­مزدا آن را به من دهاد » (ترجمه کتیبه XPh ، ن.ک لوکوک،1389:صص308-311)

آوردن تمام متن کتیبه از اهداف این نوشتار نیست، در بالا تنها بخش ابتدایی و انتهایی کتیبه را برای علاقه مندان آوردیم متن کامل کتیبه خشایارشا با کد علمی XPh را می­توان در کتاب «کتیبه های هخامنشی» اثر پی­ یر لوکوک، مطالعه کرد.

کتیبه های کشف شده به طور «قطع و یقین» نادرستی خیالبافی های نویسنده دوازده قرن سکوت را آشکار می­نماید، این کتیبه ها به سه زبان نگارش شده اند و نه تنها ردی از زیگورات فرضی جناب پورپیرار در آن ها مشهود نیست بلکه، متن آن آشکارا هخامنشی است.

از بد حادثه برای طرفداران این فیلم، مکان نگاهداری کتیبه ها نیز برای ما کاملا مشخص است، یک نمونه از این هفت کتیبه در موزه خود تخت جمشید نگاهداری می­شود:

کتیبه دیوان خشایارشا در موزه تخت جمشید«عکس از نگارنده 17 تیر 1396»

نمونه های دیگری نیز در موزه دانشگاه شیکاگو و همچنین موزه ملی ایران قرار دارندمی­توان باقاطعیت گفت متن این کتیبه ها خود به تنهایی گواهی غیر قابل انکار بر هخامنشی بودن دیوار های خشتی جنوب شرق تخت جمشید است.

محراب عیلامی در تخت جمشید؟!

طاقچه اتاق شماره 9 خزانه تخت جمشید«اشمیت،1342:ص199»

« محراب های عیلامی که ما نمونه های اونو در سایر زیگورات های ایران از جمله چغازنبیل هم می­بینیم ، بیش از پیش ثابت میکنه که تخت جمشید رو هخامنشیان اولیه بر روی یک زیگورات خشت و گلی کهن ایلامی بنا کردند» (تختگاه هیچکس، ورژن یک: بخش خزانه) 

زیگورات ها بناهایی هرمی شکل بودند، که در ایلام و بین النهرین باستان برای انجام مناسک مذهبی ساخته می­شدند، این بنا ها به صورت طبقه ای بر روی طبقه دیگر ساخته می­شدند، هسته مرکزی تمامی طبقات پر از خاک و مسالح می­شد تا ایستایی لازم برای کل سازه تامین شود. زیگورات چغازنبیل در نزدیکی شوش بازمانده ای از این نوع ساختمان ها متعلق به تمدن ایلام است.

بازسازی زیگورات چغازنبیل شوش

تختگاه هیچکس فرورفتگی های موجود در دیواری در خزانه تخت جمشید را «محراب عیلامی» می­ خواند، در حالی که به هیچ عنوان این طرح در دیوار «محراب» نیست، عکسی که در اینجا مورد استناد فیلمسازان قرار گرفته از کتاب «پرسپولیس 1» اثر دکتر اریک اشمیت برداشت شده است، با مراجعه به این کتاب متوجه خواهیم شد که این فرورفتگی در دیوار تنها یک «طاقچه» بوده است. (اشمیت،1342:ص199)

طاقچه دیواری در خزانه تخت جمشید«اشمیت،1342:ص199»

تا دوران قاجار ساخت طاقچه در خانه های ایرانیان متداول بوده است، اینگونه طاقچه ها معمولا برای قرار دادن اشیا و وسایل به کار می­رفته اند. لازم به گفتن نیست که آنها نه محراب هستند و نه مخصوص تمدن ایلام، بلکه در همه تمدن ها از هزاره سوم پیش از میلاد تا همین قرن اخیر مورد استفاده قرار می­گرفتند.

باستان شناسان در تخت جمشید پایه ستون کاشتند!!

فیلم تختگاه هیچکس:

ناصر پورپیرار تئورسین فیلم تختگاه هیچکس

« اون ها پس از اینکه این 150 هزار متر مربع، بنای عیلامی خشت و گلی را در سراسر تخت جمشید و در موقعیت های مختلف جمع کردند و برچیدند، آنگاه به جایش چنانکه در خزانه امروز می­بینید، پایه ستون هایی رو کاشتند که بتونند بگویند اینجا یک سبک و سیستم بنای هخامنشی وجود داشته!

پایه ستون های خزانه تخت جمشید«تختگاه هیچکس، ورژن یک: بخش خزانه»

هیچ کدوم از این پایه ستون ها در طی حفاری پیدا نشده، این ها پایه ستون هایی است که در جا های مختلف، جمع آوری کردند از جمله در بنا های معماری هایی متعلق به یونانیان! در محوطه بیرون تخت جمشید، که پایه ستون هاشون رو به اینجا منتقل کرده اند! » (تختگاه هیچکس، ورژن یک : بخش خزانه)

ادعای کاشت و پرورش پایه ستون از کف خزانه تخت جمشید را نیز باید همانند غیب گویی های تختگاه هیچکس پیرامون متن کتیبه های خزانه تخت جمشید دانست. تنها یک توهم توطئه عمیق میتواند بن مایه یک چنین اظهارات شگفتی را تامین کند. بنا بر این در روایت پورپیرار از وقایع باستان شناسان و پژوهشگران پای ثابت هرگونه جعل و دروغ شناخته می­شوند!

پورپیرار در تخت جمشیدی که کل مساحت صُفه آن تنها 125 هزار متر مربع است ؛ 150 هزار مترمربع بنای خشتی و گلی عیلامی!! کشف میکند، با این حساب باستان شناسان حدود 25 هزار متر مربع دیوار عیلامی به ایشان بدهکار می­شوند!!

چنانکه بررسی شد هیچ دیوار و محوطه ایلامی در تخت جمشید وجود ندارد، دیوار های خشت و گلی نیز بخشی از معماری هخامنشی این محوطه هستند، از همه مهم تر کتیبه هایی که فیلم سازان به آن استناد می­کنند ، هخامنشی بودن دیوار های خشت و گلی خزانه را ثابت می­کنند.

اما تختگاه هیچکس در این تحلیل مدعی است باستان شناسان بعد از آنکه دیوار ها را از بین بردند آمده اند و پایه ستون در محوطه قرار داده اند! تا خزانه تخت جمشید را هخامنشی جلوه دهند! دیوار عیلامی در تخت جمشید

تختگاه هیچکس با قاطعیت و صراحت می گوید : « هیچ کدوم از این پایه ستون ها در طی حفاری پیدا نشده» آیا واقعا این موضوع حقیقت دارد؟

 اتفاقا عکس های بسیاری از محوطه خزانه وجود دارد که میتوان پایه ستون های این مجموعه را در آن ها دید. عکس های زیز به هنگام حفاری های باستان شناسی و قبل از کوتاه کردن دیوار های مجموعه خزانه برداشت شده اند.

حفاری در خزانه تخت جمشید«اشمیت،1342:ص149»

پایه ستون های برآمده از حفاری در خزانه تخت جمشید«The Oriental Institute»

همانطور که مشخص است، عکس های فوق قبل از کوتاه کردن ارتفاع دیوار های خزانه برداشت شده اند، و پایه ستون ها بی کم و کاست در مکانی که باید باشند قرار دارند.

حتی عکس هایی موجود است، که پایه ستون را در حال برآمدن از زیر یک ترانشه آوار نشان می­دهد. به محل علامت ها در تصویر زیر دقت کنید:

پایه ستون هایی که از زیر یک ترانشه در خزانه پارسه پدید می آیند«اشمیت،1342:ص150»

باستان شناسان معمولا برای تشخیص لایه های مختلف یک سایت باستانی ، حفاری ها را به صورت نوار ها و یا مربع های عمودی انجام می­دهند تا لایه ها از هم تفکیک شوند، در عکس فوق پایه ستون ها از زیر یک ترانشه آوار در حال پدیدار شدن هستند. با وجود تمام این تصاویر ادعای نوساز بودن پایه ستون ها یا جعل آنها در محوطه خزانه تخت جمشید واقعا شگفت انگیز می­نماید!

در جایی نیز ادعا شد که پایه ستون ها متعلق به محوطه ای یونانی در خارج از تخت جمشید است! نادرستی این ادعا نیز با توجه به عکس های حفاری ها نیز آشکار است، البته می­توان انتظار داشت که مریدان تفکرات ناصر پورپیرار برای خروج از این بن بست مثل همیشه دست به دامن توهم توطئه شوند، البته با توجه به کثرت عکس های اینچنینی راه به جایی نخواند برد.

آیا نقشه (پلان) محوطه خزانه تخت جمشید تغییر کرده است؟

مجموعه ادعا ها و توضیحات فیلم تختگاه هیچکس میگوید که باستان شناسان پلان و نقشه خزانه تخت جمشید را دستکاری کرده اند! به این معنی که آن ها ابتدا تمام دیوار های خشتی را نابود و با خاک یکسان نمودند سپس اتاق ها و حجم هایی را طراحی کرده سپس با کاشتن پایه ستون های جعلی شکلی هخامنشی به آن داده اند!

به موضوع پایه ستون های خزانه پارسه اشاره کردیم و همانطور که تصاویر نشان میدادند، این پایه ستون ها قبل از عملیات کوتاه کردن دیوار های خزانه در آنجا موجود بودند. عکس هایی که دکتر اشمیت در حین حفاری برداشت کرده بودند برآمدن پایه ستون ها از زیر ترانشه های حفاری را به شکلی روشن و غیر قابل انکار اثبات نمودند. پس شکی در نادرستی ادعای فیلم سازان وجود ندارد.

دیوار های خشتی خزانه بدون آنکه کوچکترین دخل و تصرفی در موقعیت و پلان آن انجام شود کوتاه شده اند، این موضوع با توجه به عکس های قدیمی کاملا قابل اثبات است .

تصویر زیر محوطه خزانه را میبینید که در حال آوار برداری است:

دیوار های خشتی خزانه تخت جمشید در حال آوار برداری«اشمیت،1342:ص61-62»

همانطور که به خوبی مشخص است، این عکس زمانی برداشت شده که کارگران مشغول پاک کردن اطراف دیوار های خشتی بودند، و ارتفاع دیوار ها همگواه می­دهد که هنوز عملیات کوتاه کردن دیوار ها انجام نشده. دیوار عیلامی در تخت جمشید

به بخشی که با پیکان علامت گذاری شده دقت کنید. این بخش را در عکس هوایی قدیمی زیر نیز میتوان مشاهده کرد.

عکس هوایی خزانه تخت جمشید در حال آوار برداری«اشمیت،1342:لوحه5»

دیوار های خشتی تخت جمشید بر خلاف ادعای اینگونه فیلم ها هرگز نابود نشدند بلکه با حفظ فرم و شکل اولیه نقشه  کوتاه شده اند.

حیاطی را که در دو عکس قبل علامت گذاری کردیم را میتوان به راحتی پس از کوتاه کردن ارتفاع دیوار ها یافت. به عکس زیر دقت کنید:

عکس هوایی خزانه تخت جمشید بعد از کوتاه کردن دیوار ها

اگر بیننده به اتاق های اطراف حیاط نیز توجه کند میتوجه میشود، هیئت باستان شناسی که مشغول کوتاه کردن دیوار های خزانه تخت جمشید بوده است با رعایت امانت هیچگونه تغییری در نقشه و پلان این محوطه ایجاد نکرده است. هیچ دیواری جدید ساخته نشده و هیچ دیوار خشتی نیز از نقشه محو نشده است.

نتیجه گیری:

دیوار های تمام تخت جمشید همانطور که باستان شناسان بار ها نوشته اند خشتی بوده است، خزانه پارسه نیز از این قاعده مستثنا نبوده و دیوار هایی خشتی آن در حفاری ها از آوار پاک گردیدند. این دیوار ها بر خلاف ادعای نادرست ناصر پورپیرار و تختگاه هیچکس نابود و محو نشدند بلکه صرفا ارتفاع آن ها کوتاه شده است.

کوتاه کردن دیوار های خشتی پارسه قریب 80 سال پیش با هدف حفاظت از این آثار انجام گرفته است. در طرح حفاظت متناسب با دانش آن روز دیوار ها را کوتاه و با کاهگل و آجر پوشش میدادند تا از باران در امان باشند، البته با توجه به دانش نوین مرمت این روش دیگر کاربرد ندارد.  دیوار عیلامی در تخت جمشید

ارتباط دادن دیوار های خشتی خزانه تخت جمشید با تمدن عیلام نیز به روشنی جعل تاریخ است. شگفت آور تر از همه آنکه مدعیان به کتیبه هایی استناد کرده اند که متن آن ها با تکرار مداوم «خشایارشا» بدون تردید هخامنشی هستند. و خود این کتیبه های هخامنشی نادرستی ادعای وجود آثاری از تمدن عیلام را در تخت جمشید باطل میکند.

گرایش بسیار ما ایرانیان به دیدن محتوای چندرسانه ای باعث شده، مطالبی سطحی و نارست به راحتی میان افکارمان راه پیدا کنند، تختگاه هیچکس مجموعه فیلمی پیرامون انکار ارزش تخت جمشید است که اتفاقا بر روی ناآگاهی مخاطبانش از داده های تاریخی «حساب ویژه» بازکرده است. مدیران تولید این فیلم مطالب نادرست و تحریف شده را به باستان شناسان ارتباط میدهند و بر روی آن کوهی از سناریو های توطئه را باز می سازند. در حالی که آن محتوا به کلی با گفتار ها و داده های اهل فن متفاوت بوده و حقیقت ندارد.

همچنین بنگرید به مقاله:

آیا تخت جمشید نیمه کاره است؟!(پاسخ به شایعات)