پس از برگزاری نمایشگاهی با عنوان «ایران‌باستان، جهان کلاسیک» در موزه گتی‌ویلا در شهر لس‌آنجلس آمریکا، برخی در فضای مجازی با بیان سخنانی دو پهلو در اصالت یکی از آثار قابل توجه این نمایشگاه یعنی شمشیر اردشیر یکم شبهه وارد کردند. در نهایت برخی از رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها ذکر کردند که چند باستان‌شناس ایرانی این شمشیر را جعلی خوانده اند!!
در صورتی که تنها چهره شاخص که صراحتا این اثر را جعلی خواند، مهرداد ملک زاده بود (ابتدا در اینستاگرام و سپس در خبرگزاری ایسنا) و دیگران سخنانی دوپهلو گفتند و در نهایت نتیجه قطعی نگرفتند. هنوز مقاله علمی یا گزارشی دقیق از این افراد منتشر نشده است.
لازم به ذکر است که ملک زاده در گروه تخصصی واژه‌گزینی باستان‌شناسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی مسئولیت داشته است.
از سوی دیگر دکتر تورج دریایی (استاد ایران‌شناسی دانشگاه کالیفرنیا) معتقد است: «بعید است موزه گتی درباره خنجر هخامنشی به سادگی فریب بخورد» (۱). بر عکس هیاهوی فضای مجازی که برخی گفته‌های «متئو کنپا» (استاد تاریخ هنر و باستان‌شناسی ایران در دانشگاه کالیفرنیا) را تکه تکه کردند، او نیز معتقد است: «اگر تقلبی باشد، باید کار بسیار پیچیده و علمی باشد تا چوب باستانی و فلز اکسیدشده را در خود جای دهد» که این خود نشان می دهد که از نظر او نیز اثبات تقلبی بودن آن ساده نیست. پیش از این در یک نوشته به صورت مفصل به ضعیف بودن دلایل جعلی خواندن این اثر باستانی پرداختیم (نگاه کنید به: دلایل ضعیف برای جعلی خواندن خنجر هخامنشی).
از توهین ملک زاده تا سانسور در خبرگزاری ایسنا
پس از پاسخ مفصل پایگاه خردگان به مدعیان جعلی بودن خنجر اردشیر یکم، واکنش‌های عجیبی از مدعیان شاهد بودیم.
مهرداد ملک زاده که گویا توان دفاع از گفته‌های خود را نداشت در اینستاگرام به پایگاه خردگان توهین و فحاشی کرد (تصویر ۱) و خبرگزاری ایسنا که منتشر کننده اظهارات ملک زاده بود، در بخش نظرات دست به سانسور مطالب پایگاه خردگان زد و هیچیک از نظرات ما را تایید نکرد!
در ابتدا تصور نمی‌کردیم اکانت رسمی مهرداد ملک زاده چنین سخنان زشتی را گفته باشد ولی متوجه شدیم که این اکانت شخص ایشان است. وقتی از ایشان پاسخ دانشورانه خواستیم پاسخی دریافت نکردیم (تصویر ۲).
به راستی متوجه این عصبانیت و رفتار غیر معقول مدعیان نمی شویم. عصبانیت آنها عجیب به نظر می رسد!!
در ابتدا با خوش بینی و اینکه بهتر است تبادلات نظر صورت بگیرد به قضیه نگاه می‌کردیم ولی وقتی با این واکنش‌های نامعقول مواجه شدیم، به نظرمان رسید که پشت‌پرده‌هایی وجود داشته است و واقعا نمی‌دانیم خردگان باعث چه چیزی شده که تا این حد عصبانی شدند!!
نقش خبرگزاری ایسنا در رواج موارد نادرست
متاسفانه خبرگزاری ایسنا وابسته به جهاد دانشگاهی با دست کاری اخبار مربوط به این اثر باستانی و ویرایش‌های دلخواه در ترویج موارد نادرست نقش داشت.
یکی از دلایلی که برای جعلی بودن این اثر می‌آورند این بود که موزه گتی از اصالت سنجی این اثر خودداری کرده است و به گزارش خبرگزاری ایسنا استناد می‌کردند!!!
پیش از هر چیز باید تاکید کرد که به هیچ وجه موزه رسما عدم اصالت سنجی این اثر را نپذیرفته است! هیچ بیانیه یا متن رسمی از جانب موزه منتشر نشده است.
با این حال اکثرا به گفته علی هژبری استناد می‌کنند که گویا در مکاتبه‌ای با «متئو کنپا» استاد تاریخ هنر و باستان‌شناسی ایران در دانشگاه کالیفرنیا درباره اصالت این اثر پرسیده است. البته خود علی هژبری نوشته است: «تا اصالت این شی‌ء به دلایلی نفی نشود، باید اصل را بر درست بودن آن بگذاریم» و «متئو کنپا» هم گفته بود: «اگر تقلبی باشد، باید کار بسیار پیچیده و علمی باشد تا چوب باستانی و فلز اکسیدشده را در خود جای دهد». یعنی استاد تاریخ هنر و باستان‌شناسی ایران در دانشگاه کالیفرنیا هم تایید کرده است که اثبات تقلبی بودن آن ساده نیست.
اما خبرگزاری ایسنا هنگام پوشش این خبر مواردی را به متن افزود و مخاطبان را به اشتباه انداخت. در اصل بحث صرفا بر سر آزمایش یک چوب و بقایای تیغه زنگ زده بود و منظور کل اثر نبود ولی ایسنا با اضافات خود موضوع را به کل اثر ربط داد (برای دانش بیشتر نگاه کنید به: دلایل ضعیف برای جعلی خواندن خنجر هخامنشی).
سخن پایانی
این رفتارهای سطحی و غیر حرفه‌ای توسط مهرداد ملک زاده و حتی خبرگزاری ایسنا بسیار عجیب و غیر قابل درک است.
اگر خبرگزاری ایسنا یا مهرداد ملک زاده سابقه ایران‌ستیزی یا سرقت آثار باستانی داشتند، این رفتار نامعقول آنها قابل درک بود. ولی چنین سوابقی برای آنها اثبات نشده است و به هیچ وجه به نظر نمی‌آید!
ایران‌ستیزان که به دنبال ایجاد تفرقه میان ایرانیان هستند و می‌خواهند هویت ایرانی را نابود کنند تلاش می‌کنند هر آنچه مربوط به تاریخ باستانی ایران است را کم اهمیت بخوانند و حتی می‌گویند تخت جمشید و پاسارگاد هم جعلی است.
سارقان آثار باستانی هم احتمالا برای اینکه بتوانند راحت‌تر و بی‌حاشیه‌تر به فعالیت خود ادامه دهند، تبلیغات گسترده علیه تاریخ باستانی ایران می‌کنند تا مردم تصور کنند مثلا هخامنشیان آثار مهم و قابل توجهی نداشتند و خود با خیالی آسوده به غارت و سرقت آثار هخامنشی بپردازند! آنها می‌خواهند حساسیت‌ها را نسبت به اشیا و آثار باستانی در جامعه ایرانی کمرنگ کنند تا مطالبه‌ای در این زمینه به وجود نیاید. همچنین در بازار غیر قانونی داخل ایران هم شایعه جعلی بودن آثار را ایجاد می‌کنند و با قیمت ارزان آثار مشابه را می‌خرند (مثلا صرفا پول طلای آن را می‌دهند) و سپس با قیمت گزاف به خارجی‌ها می‌فروشند.
اما درباره ایسنا و مهرداد ملک زاده که در این گروه‌ها نیستند، مشخص نیست چرا این رویکرد نا معقول را دارند! واقعا برای ما هم این رفتار غیر معقول عجیب است!
