سیاوش
پیوند «چهارشنبه سوری» و «سیزده به در» با ایزد تیر
امروز مردم ما با چهارشنبه سوری به استقبال نوروز میروند و با سیزده به در به صورت رسمی به جشنهای نوروزی پایان میدهند. جالب آنکه هر دو جشن با ایزد تیر یا تیشتر ارتباط دارند.
چهارشنبه سوری در منابع کهن
در تاریخ بخارای نرشخى آشکارا به برگزاری جشن سوری اشاره میشود و در شاهنامه فردوسی هم پس از داستان گذر سیاوش از آتش صراحتا آمده است: «سه روز اندر آن سور می در کشید». پریدن از آتش هم یادآور همان گذر سیاوش از آتش میباشد و شاید آمدن واژه «سور» در این ابیات و همچنین پریدن از روی آتش بی ارتباط با چهارشنبه سوری نباشد. لازم به ذکر است که آشنایی ایرانی فرهنگان با روزهای هفته مربوط به دوران پس از اسلام نیست بلکه پیش از اسلام هم ایرانیان آشنایی داشتند.
سوگواری در ایران باستان
با آنکه در برخی از متون مربوط به ایران باستان گریه بر مردگان نهی شده است، اما آثاری از ایران باستان و نواحی گوناگون جهان ایرانی به دست آمده که نشان میدهد سوگواری برای درگذشتگان رواج داشته است. همانطور که به نظر میرسد در زمان هخامنشیان مراسمهای سوگواری برگزار میشده است.
سیاوش، اسطوره جاویدان
در آیینهای میهنی و مذهبی ما داستانهای مربوط به سیاوش دلیر نقش مهمی ایفا میکند. در شاهنامه دو داستان بسیار مشهور درباره سیاوش وجود دارد، پایان یکی از آنها خوشایند و فرجام دیگری تلخ و ناگوار است. جالب آنکه شاید تا به امروز این داستانها در جشنها و سوگواریهای ما بسیار تأثیر گذار بودند.