شکوه پارسه

ریچارد فرای:

به راستی که صحنه پر شکوهی بوده است. نمایندگان سراسر قلمروی امپراتوری از پله‌ها عبور می‌کردند، به کاخ با عظمتی گام می‌گذاشتند تا تحفه‌ها و هدایای خود را با احترام تقدیم پادشاه کنند. هر هیئت را نجیب زاده ای پارسی یا مادی هدایت می‌کرد، سپس ایشان به حضور پادشاه معرفی می‌شدند تا هدایای خود را پیشکش کنند و بعد، جشن نوروز و مراسم سال نو آغاز می‌شد که آن را با نمادی از درآویختن شیر با گاو نمایش می‌دادند؛ یعنی که سال کهنه را سال نو به پایان رسانده است

چنین بود تخت جمشید… (۱).

کاخ پارسه (تخت جمشید) از دید هنری بسیار ارزشمند است چرا که از شیوه‌های هنری تیره‌ها و مردمان گوناگون بهره برده است. یادبودهایی که در پارسه می‌بینیم دستاورد هنرمندان فراوانی است و بازگوکننده تلاش‌های هزاران ساله آنهاست.

به راستی چرا کوشش شده است در هنر هخامنشی، این همه هنر گوناگون جای گیرد؟! می‌دانیم که پیروی از یک شیوه و روش ویژه یک هنر، بسیار ساده‌تر است؛ چرا هخامنشیان این رنج را به جان خریده اند؟!

هنگامی که به چگونگی فرمانروایی هخامنشیان نگاه می‌کنیم، در می‌یابیم که تیره‌های فراوانی در شاهنشاهی جای داشتند. همانگونه که از نقش برجسته‌های پارسه پیداست، مردان گوناگون با چهره‌ها و پوشاک گوناگون نقش شده اند. با نگاه به این نکته‌ها می‌توان گفت گردآوری این همه هنر در کنار یکدیگر، نشانی از پاسداشت فرهنگ و هنر تیره‌های گوناگون در شاهنشاهی هخامنشی می‌باشد. به گفتاری دیگر یادآور سیاست‌های فرهنگی آن دوران است به گونه ای که همه تیره‌ها، «پارسه» را از خود بدانند و با آن پیوند برقرار کنند.

زیبا شدن این هنر نشان از بررسی‌ها و خردورزی‌های موشکافانه و زمان بر دارد و همین نکته را می‌توان یکی از عجایب پارسه خواند.

در این بین هنر میان رودان تأثیر فراوانی بر هنر هخامنشی گذاسته است و البته نباید از تأثیر هنرهای پیشین فلات ایران در میان رودان و همچنین در پارسه غافل شد.

در این جا نگاره‌هایی را می‌گذاریم که با فن آوری‌های رایانه ای، پارسه را بازسازی کرده اند:

شاید پیش از این هم چنین نگاره‌هایی را دیده باشید. این نگاره‌ها افزون بر اینکه نمودار شکوه پارسه هستند، این را هم نشان می‌دهند که ما در کشورمان چه توانمندی بالایی در زمینه ی بازسازی رایانه ای داریم و این موضوع می‌تواند در زمینه‌های گوناگون مانند جاذبه گردشگری، ساخت پویانمایی، حتی ساخت بازی‌های رایانه ای و … سودمند باشد.