کوروش و اوپیس

شرح قتل عام مردم اوپیس در هیچ منبعی نیست و با محتوای کتیبه‌ها تناقض دارد. در متن بابلی رویدادنامه نبونئید اصلا «مردم اوپیس» نیامده بلکه «افراد اکد» (سپاه بابل) آمده است. جنگ بر کرانه دجله در حال انجام بوده است و منطقا کوروش هنوز وارد شهر نشده بود که کسی از مردم کشته شود! در ترجمه‌های جدیدتر، شکست سپاه دشمن توسط کوروش بزرگ آمده و چیزی درباره قتل عام مردم نیامده است. برخی هم این بخش را مرتبط با شورش همزمان در پایتخت بابل و سرکوب آن به فرمان شاه بابل می‌دانند. 

دکتر عبدالمجید ارفعی که بر اساس ترجمه اوپنهایم گزارشی از رویدادنامه نبونئید ارائه داده، اینچنین آورده است: «آنگاه که کوروش بر سپاه اکد در اوپیس بر کناره رود دجله می‌تازد، باشندگان اکد سر به شورش برداشتند، اما نبونئید باشندگان سردرگم را قتل عام کرد». این ترجمه هماهنگی با دیگر کتیبه‌ها از جمله «روایت منظوم» و «استوانه کوروش» دارد. البته ابهاماتی هم وجود دارند ولی بدون پاسخ نیستند و نباید این دیدگاه را نادیده گرفت...

دکتر رزمجو اظهار داشت که متن را به پرفسور لمبرت نشان داد و ایشان هم تأیید کرد که چیزی راجع به قتل عام مردم در آن سطر نوشته نشده است. در واقع شکست سپاه دشمن توسط کوروش در آن بخش از رویدادنامه نبونئید نوشته شده است. در اوپیس، نبردی میان سپاه ایران و اکد (سپاهیان نبونئید) روی داد که سپاه اکد شکست خورد و عقب نشینی کرد. نبونئید پس از شکست گریخت و به دنبال آن شهر سیپّر، شهر نزدیک بابل تسلیم شد. 

باستان‌ستیزان نوشته‌های دکتر حسین بادامچی درباره واژه «نیشو» را تحریف کردند و هر کس نوشته‌های دکتر بادامچی را بخواند متوجه می‌شود که ایشان بحث را از انتقاد به امیلی کورت آغاز می‌کند و به اشکال قرائت‌هایی که کورت بر اساس آنها ترجمه کرده و نظر داده است می‌پردازد. در ادامه نقدهای ویلفرد لمبرت به ترجمه رایج را قابل توجه می‌داند و در پایان می نویسد: «سیاق متن نشان می‌دهد که مردم اکد همان سپاه اکد است».