باستان شناسان احتمالا یک پایگاه نظامی هخامنشیان را در کنعان کشف کردند

باستان شناسان احتمالا یک پایگاه نظامی هخامنشیان را در کنعان کشف کردند | برگرفته از: یورونیوز و رادیوفردا | واپسین به روزرسانی: ۷ دی ۱۳۹۷ |

باستان شناسان توانستند یک پایگاه نظامی را در نزدیکی شهر عکا کشف کنند که به‌نظر می‌رسد متعلق به نظامیان ارتش کمبوجیه در دوران ایران باستان باشد.

کارشناسان باستان شناسی قدمت این پایگاه را به حدود ۲۵۰۰ سال پیش و دوران حکمرانی هخامنشیان بر ایران زمین برآورد کرده‌اند.

طبق گزارش روزنامه هاآرتض، گمان می‌رود این پایگاه نظامی که در سایت باستان شناسی «تل کیسون» قرار دارد، متعلق به نظامیان ارتش کمبوجیه، بزرگترین پسر کوروش بزرگ باشد و در جریان حملات ایرانیان به مصر باستان در سالهای ۵۲۰ قبل از میلاد ساخته شده باشد.

بر اساس مطالعات انجام شده، احتمالا کمبوجیه در این پایگاه ارتش خود را جمع و سپس از این منطقه به سرزمین‌های تحت قلمرو پادشاهان نیل حمله کرده است.

حفاری‌های این منطقه تحت نظارت تیمی از پژوهشگران دانشگاه شیکاگو و در دو مرحله انجام شد؛ مرحله اول حفاری‌ها به سال ۲۰۱۶ میلادی برمی‌گردد و مرحله دوم آن نیز در سال ۲۰۱۸ انجام شده است.

بر اساس یافته‌های باستان شناسی، به دلیل استراتژیک بودن این منطقه، حتی پس از حمله به مصر نیز ایرانیان بطور گسترده از این پایگاه استفاده کرده و علاوه بر استفاده نظامی، آن را به یک مرکز بزرگ فعالیت‌های اداری تبدیل کرده‌ بودند.

باستان شناسان توانسته‌اند در این پایگاه اشیایی مانند شیشه‌های سرامیکی و ظرف‌های سفالین پخت و پز نیز پیدا کنند. آنها می‌گویند که کشفیاتشان در این منطقه درباره ارتش کمبوجیه با اطلاعاتی که در منابع باستانی از جمله تاریخ هرودت آمده، همخوانی دارد (۱).

کوزه‌ها و ظروف پخت‌وپز سرامیکی به سبک یونان شرقی و فنیقی که در دوران چیرگی ایرانیان بر منطقه کاربرد داشت، و نیز سبدهایی شبیه آنچه در سده هفتم پیش از میلاد کاربرد داشت، در این محل بدست آمده‌است.

ظروف این احتمال را تقویت می‌کند که در دهه‌هایی که مصر از زیر سلطه هخامنشی بدر آمده بود، جنگجویان یونانی که در خدمت مصری‌ها بودند، در نبرد مصریان با اردشیر دوم، بر سر تسلط بر این بنا رقابت می‌کردند.

مورخ یونانی دیودوروس سیکولوس در شرح نبرد سپاهیان پارس در زمان اردشیر دوم، از ۲۰۰ هزار رزمنده ایران با فرماندهی فرناباذ (به تلفظ یونانی: پارنابزوس) و حدود ۲۰ هزار جنگجوی یونانی زیر فرماندهی اپیکراتس سپهسالار اهل آتن، حضور ۲۰۰ کشتی و تدارکات غذایی زیاد سخن می‌گوید.

اردشیر دوم ظاهراً بخاطر هم‌پیمانی مصر با شورشی‌های آسیای کوچک و قبرسی‌ها و تلاش آنها در مستحکم کردن ممفیس، پایتخت مصر، و همچنین بخاطر آهنگ کند حرکت سپاهیانش با وجود نبرد سخت فرناباذ و برخی موفقیت‌ها، ناچار به بازگرداندن نیروها به پارس شد ولی پسرش، اردشیر سوم کشورگشایی نیاکان را ادامه داد تا مصری‌ها را که از قلمروی شاهنشاهی هخامنشی گسسته بودند، به فرمانبرداری وادار کند.

اردشیر سوم، کمتر از ۲۰۰ سال بعد از کمبوجیه، وارد این کارزار شده بود که با فتح دره نیل، دودمان ۳۱ مصر را نیز بنیان نهاد.

مجموعه نوشته‌های هرودت، دیودوروس و استرابو نشان می‌دهد که در حملات کمبوجیه، اردشیر دوم و اردشیر سوم به مصر، آنها از نقاطی مانند تل الفخار (یا همان عکا)، تل کیسان، تل کوردانا (یا با نام دیگرش تل آفک) و تل ابوحوام (یا حیفای امروزی) برای استقرار نظامیان خود استفاده کردند.

استحکامات ایرانی تل کیسان بعدها در کارزار اسکندر مقدونی علیه هخامنشیان به‌شدت آسیب دید (۲).