پاسخ به شبهه امت گرا بودن دکتر مصدق و نفت اسلامی

مدتی است که مصدق‌ستیزان موضوع امت گرا بودن دکتر مصدق را پیش کشیده‌اند و یکی از گفته‌های مصدق درباره فروش نفت به کشورهای اسلامی را تحریف می‌کنند و اینچنین نتیجه می‌گیرند که مصدق امت گرا بود. آنها حتی پا را فراتر می‌گذارند و از اصطلاح «نفت اسلامی» درباره ملی شدن صنعت نفت استفاده می‌کنند.

شاید این اشخاص ادبیات سطح پایین در دنیای سیاست را بیشتر می‌پسندند و درکی از ادبیات دیپلماتیک ندارند بنابراین تعجبی ندارد که متوجه معنا و مفهوم گفته‌های دکتر مصدق نشوند. در واقع مصدق‌ستیزان گویا سواد کافی برای درک سخنان این بزرگ مرد تاریخ معاصر را ندارند. طبیعی است که دکتر مصدق همواره با ادبیات محترمانه و البته دیپلماتیک سخن می‌گفت.

در نوشتار پیش رو به این تحریف مصدق‌ستیزان پاسخ می‌دهیم تا مشخص شود موضوع از چه قرار است.

| برگرفته از: عاشقان ایران | واپسین به روزرسانی: ۱۶ اسفند ۱۳۹۷ |

بررسی استراتژی‌های رقابتی دولت دکتر مصدق

برگرفته از: عاشقان ایران

نخست اینکه در این بریده روزنامه دقیقا از زبان زنده یاد دکتر مصدق نوشته شده:

نفت ایران تنها متعلق به ایران نیست بلکه به ملل اسلامی نیز تعلق دارد و پاکستان می‌تواند نفت ایران را به قیمت ارزانتری بخرد.

این به آن معنی نیست که نفت ایران رایگان در اختیار کشورهای اسلامی قرار می‌گیرد بلکه نشان از یک سیاست سنجیده در بازار رقابتی دارد.

در علم سیاست و علم مدیریت، برای رویارویی با رقیب یا دشمن قوی، استراتژی‌های رقابتی گوناگونی وجود دارد که یکی از آنها اتحاد استراتژیک است. اتحاد استراتژیک برای تقویت نیروهای ضعیف تر در برابر رقیب قوی‌تر در رقابت با آن است. در اتحاد استراتژیک گاهی از برخی منافع کوتاه مدت چشم پوشی می‌شود برای دستیابی به منافع بلندمدت یعنی گرفتن سهم بزرگتری از بازار سرمایه از رقیب قوی و یا از میدان به در کردن او به طور کامل.

اگر برنامه دکتر مصدق را در چارچوب زمانی خودش بسنجیم خواهیم دید که در برابر دشمن بزرگ (بریتانیایی که هنوز کبیر بود) و مساله تحریم نفت ایران از سوی غرب برای از پا در آوردن ایران، و نیز قدرت خرید اندک همسایگان ایران، این تصمیم زنده یاد دکتر مصدق برای نزدیکی اقتصادی به پاکستان و دیگر کشورهای اسلامی، تصمیمی سنجیده و خردمندانه و کاملا در راستای منافع ملی بوده است.

امروزه نیز نمونه‌های این رویکرد نه تنها در ایران بلکه در کشورهای دیگری که متحدان استراتژیک همدیگر هستند دیده میشود. یعنی کالایی مهم و استراتژیک بین دو متحد و هم پیمان، با قیمتی متفاوت از دیگر خریداران در بازار رد و بدل می‌شود چراکه اینکار در بلند مدت به نفع هردو هم پیمان می‌باشد؛ یکی از آنها از کالایی مهم با قیمت ارزانتر برخوردار می‌شود و دیگری بر قوانینی نظیر تحریم رقبا غلبه می‌کند و یا با بالا بردن قیمت تمام شده رقبا باعث فشار اقتصادی بر آنها می‌شود و یا کالا یا دستاوردی استراتژیک برای خود را از کشور هم پیمانش با قیمتی اندک خریداری می‌کند.

نکته دیگر اینکه اصولا اندیشه‌های مذهبی دکتر مصدق، قابل مقایسه با دیگر کنشگران سیاسی ایرانی که در دهه‌های بعد و در سال‌های پیش و پس از انقلاب ایران اندیشه های امت اسلامی را دنبال می‌کردند، نیست؛ چراکه دکتر مصدق از یک میهن پرستی خالص و بدون سازش کاری ایرانی سخن می‌گفت که با اندیشه‌های رسمی امت گرایانه سازگاری نداشت. حتی این نکته را در گزارش‌های سازمان سیا که اخیرا منتشر شد می‌توان به وضوح دید که باورهای مذهبی ایشان را در مقایسه با باورهای ملی گرایانه شان، پررنگتر نمی داند و می گوید که مصدق از محمدرضا شاه پهلوی، غیر مذهبی تر است.

اگر برای داوری کارنامه کوتاه ایشان، تنها به یک بریده روزنامه و چند جمله کوتاه بسنده شود، گمراه کردن خود و مخاطبان است. به ویژه که باورهای بسیار قوی ملی گرایانه ایشان در راستای دستیابی به منافع حداکثری برای ملت و سرافرازی بود.

در برخورد با شخصیت‌های بزرگ و موثر کشور، به ویژه شخصیت میهن پرست و پاکدستی چون مرحوم دکتر مصدق که هنوز پس از ۶۰ سال با سانسورهای گوناگون درباره ایشان، از محبوبیت فراوان برخوردار است و در بین ملت ایران به عنوان سیاستمداری شریف و درستکار و سازش ناپذیر شناخته شده است، چنانکه بخشی از این محبوبیت را در سالهای اخیر در بازخوردهای مردم در فضای مجازی پس از افشای گزارش‌های خام سازمان سیا دیدیم، باید با دقت و احتیاط و انصاف و خردورزی بسیار بیشتر قلم فرسایی کرد، مبادا که خدای ناکرده، عامدانه بخواهیم یکی از ذخایر ارزشمند ملی کشورمان را از دید مردم بیاندازیم.