روز شعر و ادب پارسی
۲۷ شهریور روز شعر و ادب پارسی و بزرگداشت استاد شهریار گرامی باد
دکتر جواد طباطبایی: پارسی، در هر سه مرحلۀ دگرگونی تاریخی آن، زبان «ملّی» ایرانیان بوه است، اما این زبان هرگز به زیان زبانهای محلّی دیگر به زبان ملّی تبدیل نشده است، چنانکه به عنوان مثال هم شاهنامۀ کردی داریم و هم حیدربابایه سلام شهریار.
در ایران، در همۀ ادوار تاریخی آن، تنها یک زبان توانسته است به زبان علمی و فرهنگی معیار تبدیل شود، اما همۀ زبانهای دیگر با توجه به تواناییهایی که داشتهاند نوعی از ادب ویژۀ خود را پدید آوردهاند. همۀ این زبانها و ادب آنها صورتهایی از زبانها و فرهنگ ایران بزرگ هستند و بدیهی است که باید در حفظ آنها کوشید، اما نباید دربارۀ آنها افسانه بافت و خیالپردازی کرد. زبان ملّی باید زبان دانش و فرهنگ این کشور باقی بماند.
از نظر شهریار زبان آذربایجانی در امتداد زبان فارسی و پهلوی قرار داشت. وی در یکی از محافل شعرخوانی ، هنگامی که شهر زیبا «پر می زند، مرغ دلم با یاد آذربایجان» را می سراید و به این بیت می رسد: «تا باشد آذربایجان، پیوند ایران است و بس/این گفت با صوتی رسا، فریاد آذربایجان» این نکته را یاد آور می شود:
این را بنویسید در یک روزنامه ای، نه تنها آذربایجان…، اصلا کانون زبان پهلوی آذربایجان بوده، مرکز ایران آذربایجان بوده، کانون نژاد آریا، دروازه شرق، دروازه غرب، همه آذربایجان بوده (نگاه کنید به: استاد شهریار: آذربایجان کانون نژاد آریایی و زبان پهلوی است+صدا)
بخشی از قصیده زیبای حماسه ایران
سال ها مشعل ما پیشرو دنیا بود
چشم دنیا همه روشن به چراغ ما بود
درج دارو همه در حکم حکیم رازی
برج حکمت همه با بوعلی سینا بود
قرن ها مکتب قانون و شفای سینا
با حکیمان جهان مشق خطی خوانا بود
…
تاج تاریخ جهان کوروش اهخامنشیست
کز قماش و منشی محتشم و اولا بود
عدل کسرا چه همایی است همایون سایه
که نه در صحنه تاریخ چنینی سیما بود
شاه شطرنج فتوحات، همانا نادر
کز سلحشوری و لشکر شکنی غوغا بود
شمع در پرده فانوس به پروا سوزد
ناز پروانه که بی پرده و بی پروا بود
به صورت کامل بخوانید: حماسه ایران استاد شهریار